________________
सुत्तगा० १२४-३१] सूयगडंगसुत्तं बिइयमंगं पढमो सुयक्खंधो। इदाणिं प्रमत्ता उच्यन्ते१२८. अधिकरणकरस्स भिक्खुणो, बदमाणस्स पंसज्झ दारुणं।
अहे परिहायते धुवं, अधिकरणं ण करेज संजते ॥ १९ ॥ १२८. अधिकरणकरस्स भिक्खुणो० वृत्तम् । अधिकरणं करोतीति अधिकरणकरः । प्रसह्येति आक्रम्य परं परिभवात् । सम्बन्धस्नेहसन्ततिं दारयतीति ततः दारुणं । अढे परिहायते धुवं, अर्थो नाम मोक्षार्थः, तत्कारणादीनि च ज्ञानादीनि । परिहायति । [उक्तं च-] जं अज्जियं समीखल्लएहिं तव-णियम-बंभमइएहिं । मो हु तयं छड्डेहिध बहुतरयं सागपत्तेहिं ॥ १ ॥
[कल्पभाष्ये गा० २७१४,५७४६] एतेण कारणेणं अधिकरणं ण करेज संजते, स्वपक्ष-परपक्षाभ्यामिति वाक्यशेषः ॥ १९ ॥ तस्यैवाधिकरणमकुर्वाणस्य
10 १२९. सीतोदगपडिदुगुंछिणो, अपडिण्णस्स लवावसक्षिणो।
सामायिकमाहु तस्स तं, जं गिहिमत्तेऽसणं ण भक्खति ॥ २० ॥ १२९. सीतोदगपडिदुगुंछिणो० वृत्तम् । सीतोदगं णाम अविगतजीवं अफासुगं प्रतिदुगुंछति णाम ण पिबति, यो हि यन्नाऽऽसेवति स तद् जुगुप्सत्येव, जधा धीयारा 'गोमांस-मद्य-लसुन-पलण्डु दुगुंछंति, न केवलं धीयारा गोमांसं दुगुंछंति तदाशिनोऽपि जुगुप्सति । अपडिण्णो णाम अप्रतिज्ञः, नास्य प्रतिज्ञा भवति यथा मम अनेन तपसा इत्थं णाम भविष्यतीति, 15 तं जधा-"णो इधलोगट्ठताए तवं करोति०" [दशवै० अ० ९ सू० ९] जधा धम्मिल्ल-यंभदत्ता [धम्मिल्लहिंडी पत्र ५२, उत्तरा० अ० १३] आहार-उवधि-पूयाणिमित्तं वा अप्रतिज्ञः । लवं कर्म, येन तत् कर्म भवति तत आश्रवात् स्तोकादपि अवसक्कति । तस्यैवंविधस्य सामायिकमाह तस्स तं तदेवास्य सामायिकं चारित्रसामायिकम् । यत् किं न करोति ? जं गिहिमत्ते असणं ण भक्खति, मा भूत् पच्छाकम्मदोसो भविस्सति । णटे हिते वीसरिते स एव सीतोदगवधः स्यादिति ॥ २० ॥ किञ्च
१३०. ण य संखतमाहु जीवितं, तध वि य बालजणो पगभति।
बाले पावेहि मिजती, इति संखाय मुणी ण मजती ॥ २१ ॥ १३०. ण य संखतमाहु जीवितं० वृत्तम् । ण हि छिण्णतन्तुबद् इदं जीवितं पुनः शक्यते संस्कर्तुम् । तथेति तेन प्रकारेण बालजणो णाम असंयतजनः प्रगल्भीभवति, प्राणातिपातादिषु प्रवर्त्तमानो धृष्टो भवतीत्यर्थः । स एव बालः पापेषु कर्मसु प्रगल्भीभवन तैरेव बाले पावेहि मिर्जेती हिंसादीहिं तज्जणिएण वा कर्मणा मानांण्डमिव मीयते पूर्यत इत्यर्थः, "मार्यते" वा संसारे । इति संखाय मुणी ण मन्जती, इति संखाय त्ति एवं परिगणय्य ण मजति त्ति न मदं कुर्यात् 25 न क्रुध्येत ॥ २१ ॥ मानाधिकार एव अस्मिन्नुदेशके वर्ण्यते, तेण इति संखाए मुणी ण मजती । क्रोधो मानेऽपि गृहीतो। लोभस्तु
१३१. "छंदेण पैलेतिमा पया, बहुमाया-मोहेण पाउडा।
वियडेण पलेति माहणे, "सीयुण्हं वयसाधियासए ॥ २२॥ १ अहिगरणकडस्स खं १ खं २ पु १ पु २॥ २ पसज्ज खं १ पु २॥ ३°यती बहू खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी.॥ ४ज पंडिए खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी० ॥ ५ “तं दाइ पच्छ नाहिसि छ तो सागपत्तेहिं ।” इति रूपमुत्तरार्द्ध कल्पभाष्ये ॥ ६°सप्पिणो वृ० दी० ॥ ७ तस्स जं, जो गिहिमत्तेऽसणं न भुंजती खं १ खं २ पु १ पु २ वृ० दी । गिहिमत्ते स्थाने गिहिमत्त इति पाठः खं १ ख २॥ ८ "अविला-करहीखीरं लसुण पलंड सुरा य गोमंसं । वेयसमए वि अमयं” इति पिण्डनियुक्ती गा० १९४ पत्र ७१-२॥ ९धम्मिल्लब्रह्मदत्तावित्यर्थः ॥ १० "असंखयं जीविय मा पमायए" उत्त० अ० ४ गा० १॥ ११°ब्भती खं १ खं २ पु १पु२॥१२ मज्जती पु१ चूपा० ॥ १३ संखात खं १ पु १॥ १४ मजति चूसप्र० ॥ १५ °दीएहिं पु० ॥ १६ भण्ड पु० विना ॥ १७ छण्णेण चूपा॥ १८ पलेइमा पया खं १ पु २॥ १९ सीउण्हं खं १ खं २ पु १ पु २॥
सूर्य० सु०९
20
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org