________________
६२
णिज्जुत्ति-चुण्णिसमलंकियं [२ वेयालियज्झयणे बिइओ उहेसमो ११७. बहवो पाणा पुढोसिया. वृत्तम् । अथवोपदेश एवायम्-बहवो प्राणा पुढोसिता, बहव इति अनन्ताः, पृथक् पृथक् सिता पुढोसिता, तं जधा-पुढविकाइयत्ताए । तेषां तु प्रत्येकं अनन्तानामप्येको धर्मः समान एव 'सुखप्रियत्वम्' । समियं उवेहाए त्ति, समिता णाम समता, प्रत्येकाश्रयेऽपि सति अभीष्टसुखता दुःखोद्वेगता च समानमेतत् ,
अथवा-“समिया इति समं उवेहिता" । जे मोणपदं उवहिते, मुनेरिदं मौनम् । विरमणं विरतिः, तेषामतिपातादीनां 5 अकासि त्ति करिष्यसि । पापाद् डीनः पण्डितः । का भावना ?-यथा तवैते इष्टा-ऽनिष्टे सुख-दुःखे एवं पाणाणमवि इत्येवं मत्वा विरतिं तत्थमकासि पंडिते, स एव विरतात्मा ॥ ८ ॥
११८. धम्मस्स य पारए मुणी, आरंभस्स य अंतए ठिते।
__ सोयंति य णं मैमायिणो, णो लभती णितियं परिग्गहं ॥९॥ ११८. धम्मस्स य पारए मुणी० वृत्तम् । धम्मो दुविहो सुतधम्मो चरित्तधम्मो य, तयोः पारं गच्छतीति पारगः, 10 श्रुतज्ञानपारङ्गतः चोदसपुवी, पारं वा काङ्क्षति एवं पारङ्गतः, काङ्कति वा अकषायः, तस्य च चरित्रमधिकृत्यापदिश्यते ।
आरम्भो नाम जीवकायसमारम्भः, तस्यान्ते व्यवस्थितः, नारभत इत्यर्थः । जे य पुण आरंभ-परिग्गहे वटुंति ममायंति वा ते तं परिग्गहं णट्ठविणढं सोयंति य णं ममायणो, अलभ्यमानमपि यथेष्टं परिग्गहं सोयंति णं ममाइणो । उक्तं हि-"परिग्रहेष्वप्राप्त-नष्टेषु काङ्खा-शोकौ, प्राप्तेषु च रक्षणम् , उपभोगे चातृप्तिः" । णो लभति णितियं परिग्गहं ति, अग्गिसामण्णताए
चोरसामण्णताए "णितिओ ण भवति । अयमपरकल्पः तमिव-"धम्मस्स य पारए मुणी, आरंभस्स य अंतिए ठितं । 15 सोयंति य णं ममाइणो" अम्हे सुहिता, तुम्हें संतविभवो वि अतिदुक्करं तव-चरणं करेसि । जेणं ममायंते तेण ममायिणो माता-पुत्रादयो । णो लभंति णितियं परिग्गहं ति, स तेषां नित्यं वशकः आसीदिति नित्यं परिग्रहपरः, ततस्तत्प्रत्ययिक णो लभंति णितियं परिग्गहं ॥ अमुमेवार्थ नागार्जुनीया विकल्पयन्ति--
सोऊण तयं उवहितं, केयि गिही विग्घेण उद्विता ।
धम्मम्मि इधं अणुत्तरे, तं पि जिणेज इमेण पंडिते ॥ ॥९॥ 20
११९. इहलोग दुहावहं विदा, परलोगे य दुहं दुहावहं।
विद्धंसणधम्ममेवे या, इति विजं कोऽगारमावसे ? ॥१०॥ ११९. इहलोग दुहावहं विदा परलोगे य दुहं दुहावहं० वृत्तम् । कृषि-भृतक-चौरादीनां इहलोग एव दुधावधं धणं । उक्तं हि
अममा जनयन्ति काविताः, निहिता मानसचौरज भयम् । विन्दन्ति जना हि."| 28 परलोकेऽपि च दुहं अस्माद् धनोपार्जनदुःखात् सुमहत्तरं दुःखं समावहन्तीत्यतो दुहावहं । अथवा-"दुहा
दहावहा" पुनरनन्ते संसारे पर्यटन्तः शरीरादिदुःखं समावहन्ति । विद्धंसणधम्ममेव या, अग्नि-चौराद्युपद्रवैः कालपरिणामतश्च विद्धंसणधम्ममेव या, इति एवं विद्वान् मत्वा को नाम अगारमावसे? ॥ १० ॥
सति सतीषसुपु० वा. मो० । सति सतीष्टसु° सं०॥ २°तिपातनं अचूसप्र० ॥ ३°स्स पयारए पु २ । लिपिमेदविकतोऽयं पाठमेदः ॥ ४ अंतिए ठिए खं १ खं २ । अंतिए ठितं चूपा० ॥ ५ममाइणो खं १ खं २ पु१पु २ चूपा० ॥६णो कति णितियं खं १चूपा । नो य लभंति णियं खं २ बृ० दी । ण लभंती निययं पु१। णो लहई निययं पु २॥ ७णितओ पु. विना ॥ ८ममायणो पु० विना ॥ ९“अत्रान्तरे नागार्जुनीयास्तु पठन्ति-सोऊण तयं उवट्रियं, के गिही विग्घेण उट्रिया। धम्मम्मि अणुत्तरे मुणी, तं पि जिणिज्ज इमेण पंडिए ॥” इति वृत्तौ ॥ १०विऊ खं १. पु १ पु २ वृ० दी.॥ ११ दुहा दुहावहा चूपा० ॥ १२ व तं, इखं २ वृ० दी। वया, इखं ११ वय,इपु१पु२॥
Jain Education Intematonal
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org