Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

SR No.: 001152
Original Sutra Author: Bhadrabahuswami
Author: Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad
Publication Year: 1975
Total Pages: 262
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Metaphysics, G000, G001, & agam_sutrakritang
File Size: 8 MB

Page 31

णिजुति - खुष्णिसमलंकियं
[ १ समयज्झयणे पढमो उद्देसओ खण्डशुद्धिः, आभीराणां अमातृमन्थनी शुद्धिः मन्थनी शुद्धी ८ । गणसमयो जो जस्स गणस्स समयो, तं जधा - मलगणस्स जो • मल्लो अणाहो मरति स मल्लैः संस्कार्यते पतितं चैनमुद्धरन्ति ९ । गण्डिसमयो जहा — भिक्खुणं गोसे पेज्जागंडी, मज्झण्हे भावणगंडी, अवर धम्मकधागंडी, संझाए समितिगंडी १० । भावसमयो इमं चैव अज्झयणं खयोवसमिए भावे ११ । एतेण चैव एत्थऽधिगारो, सेसाणि मतिविकोवणत्थं परूविताणि ॥ ३० ॥
णामणिप्फण्णो णिक्खेवो गतो । इदाणिं सुत्ताला वगणित्फण्णो णिक्खेवो, सो पत्तलक्खणो वि ण णिक्खिप्पति, कम्हा ?, लाघवत्थं, जम्दा अत्थि इतो ततियं अणुयोगदारं अणुगमो त्ति, तहिं वा णिक्खित्तं इहं णिक्खित्तं, इहं वा णिक्खित्तं तहिं णिक्खित्तं भवति, तम्हा तहिं चैव णिक्खिविस्सामीति । अह यदि प्राप्तावसरोऽप्यसौ न संन्यस्यते किमिहोच्यते ? इति उच्यते, निक्षेपमात्रसामान्यादसौ केवलमिहोपदर्श्यते, न तु न्यस्यते, गुरुता मा भूदिति । उक्तो निक्षेपः ॥
5
२०
दातयमणुयोगद्वारं अणुगमो न्ति । सो दुविधो— सुत्ताणुगमो निज्जुत्तिअणुगमो । णिज्जुत्तिअणुगमो तिविधो10 णिक्खेवणिज्जुत्तिअणुगमो उवघातणिज्जुत्तिअणुगमो सुत्तफासियणिज्जुत्तिअणुगमो । तत्थ णिक्खेवणिज्जत्ती अणुगता, जं एवं हेट्ठा णिक्खेववक्खाणं भणितं । इदाणिं उवघातणिज्जुत्तिअणुगमो —— उवघातो णाम प्रभवः प्रसूतिः निर्गम इत्यर्थः ।
मेघेच्छन्नो यथा चन्द्रो न राजति नभस्तले । उपोद्घातं विना शास्त्रं तथा न भ्राजते विधौ ॥ १ ॥ यथा हि दृष्टसङ्गो संवीतवदनो नरः । अभिव्यक्ति न यात्येवं शास्त्रमुद्धातवर्जितम् ॥ २ ॥
]
[
सो य उवघातो इमेहिं छब्बीसाए दारेहिं अणुगंतव्यो । तं जधा
उसे १ णिसे य २ णिग्गमे ३ खेत्त ४ काल ५ पुरिसे य ६ । कारण ७ पश्चय ८ लक्खण ९ णये १० समोतारणा ११ ऽणुमते १२ ॥ १ ॥ किं १३ कतिविधं १४ कस्स १५ कहिं १६ के १७ कथं १८ केश्चिरं हवति कालं १९ । कति २० संतर २१ मविरहियं २२ भवा २३ ssगरिस २४ फासण २५ णिरुत्ती २६ ॥ २ ॥ [ आव० नि० गा० १४० -४१ पत्र १०४ ] एताणि जधा सामाइयणित्तीए तथा भाणियव्वाणि । उवग्घायणिज्जुत्ती गता ॥ संपति सुत्तफासिय णिज्जत्ती जं सुतरस वक्खाणं । तीसेऽवसरो सा पुण पत्ता विण भण्णते इधतिं ॥ १ ॥ किं ? जेणाऽसति सुत्ते कस्स तई ?, तं जदा कमप्पत्ते । सुत्ताणुगमे वोच्छिति होहिति तीसे तदाऽवसरो ॥ २ ॥ अत्थाणमिदं तीसे जइ तो सा कीस भण्णए इधरं ? । इध सा भण्णति णिज्जुत्तिमेत्तसामण्णतो णवरं ॥ ३ ॥ [ विशेषा० गा० ९९५ - ९९७ ]
अतो एतेण संबंधेण । इदाणिं निज्जुत्तिअणुगमाणंतरं सुत्ताणुगमं भणामि, सुत्तस्स अणुगमो सुत्ताणुगमो, सुत्ताणुसरणमित्यर्थः । किमिह ऊणा-ऽधिक- विपज्जत्थादिदोसदुट्ठस्स आहु णिद्दोसस्स य वक्खाणं आरम्भति ?, [ण] सदोसस्स, अवणीतदोसस्स, अतो सुत्ताणुगमे सुत्तमुच्चारयव्वं ।
सुतेऽगते सुद्धेति णिच्छिते तथ कते पदच्छेदे । सुत्तालावण्णासे णिक्खित्ते सुत्तफासो तु ॥ १ ॥ 30 एवं सुत्तागमो सुत्तालावयकयो य णिक्खेवो । सुत्तप्फासियनिज्जत्ती णया य वचंति समगं तु ॥ २ ॥ [विशेषा० गा० १०००-१]
" तत्थ सुत्ताणुगमे सुत्तं उच्चरितव्धं अहीणक्खरं अणञ्चक्खरं अवाइद्धक्खरं अक्खलितं अमिलियं अविश्वामेलितं पडिपुण्णं पsिपुण्णघोसं कंट्ठो विप्पमुकं, तो तत्थ णज्जिहिहि ससमयपदं वा बंधपदं वा मोक्खपदं वा ससमयपदं वा णोससमयपदं
15
20
25
१ मेघच्छत्रे यथा सं० वा० मो० ॥ २ शास्त्रं न राजति तथाविधम् इति पाठभेदो बृहत्कल्प • मलय० वृत्तौ पत्र २ ॥ ३ “सामाइयपयं वा नोसामाइयपयं वा" इति अनुयोगद्वारसूत्रे पाठः सू० १५५ पत्र २६० ॥
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org.