________________
१३४
णिज्जुत्ति-चुण्णिसमलंकियं [५णिरयविभत्तिअज्झयणे बिओ उद्देसओ ३२४. समजिणित्ता कलुसं अणज्जा. वृत्तम् । जधा अधम्मपक्खे बुज्झिहिन्ति अधम्मिए अधम्माणुए त्ति हणछिंद-भिंदवयंतए त्ति जाव णरगतलपतिद्वाणे भवति । कलुषमिति कर्मैव, चिरस्य हि तत् प्रसीदेति । हिंसादिअणारिया कम्मा अणारिया, इष्टाः शब्दादयः, कामनीयाः कान्ताः, त एव विषयाः, अथवा कान्ता बान्धवा, तैर्विप्रहीणाः । अहवा जत्तिआई इह इट्ठाणि य कंताणि य पियाणि य तेहि विप्पहीणा ते दुरभिगंधे दुरूतकद्दमे य पूग-वसा-रुधिरकद्दमे य, “से जधाणामए अहिमडे ति वा" [जीवा० प्रति०३ उ० १ सू० ८३ पत्र १०६] कसिणे संपुण्णे असुभभावेण स्पृशन्तीति स्पर्शाः, चशब्दात् सद्दे रूवे रसे गंधे फासे त्ति, रयणप्पभाते अणिट्ठा फासादयो, सेसासु कमेण अणिद्वतरा। कर्मयोग्याः कर्मोपगाः जारिसा कम्मा कता, तिव्वेहिं तिव्वा । कुणिमे त्ति न कश्चित् तत्र मेध्यो देशः, सव्वे चेव मेद-वसा-मंस-रुधिरपुव्वाणुलेवणतला । आ स्थितिपरिसमाप्तः वसन्तीति आवसंत इति ॥ २६॥
॥ [पञ्चमे ] प्रथमोद्देशकः ॥
[णिरयविभत्तीए बिइओ उद्देसओ] स एव भावनरकाधिकारः । यानि दुःखानि प्रथमे उक्तानि द्वितीयेऽपि तादृशान्येवोक्तानि । नरकपोलकृतैश्च परस्परकृतैश्च विशेष उच्यते
३२५. अहावरं सासतदुक्खधम्म, तं मे पवक्खामि जहातहेणं ।
__ बाला जधा दुक्कडकम्मकारी, वेदेति कैम्माणि पुरेकडाइं ॥१॥ 18 ३२५. अहावरं सासतदुक्खधमं० वृत्तम् । अथेत्यानन्तर्ये । अपर इत्यन्यो विकल्पः । शाश्वतमिति नित्यकालं
यावदायुः । “अच्छिणिमीलितमेत्तं०" [ जीवा० प्रति० ३ उ० ३ सू० ९५ पत्र १२९-१] गाधा । दुःखस्वभावं दःखधम्मा । तंभे पवक्खामि भृशं प्रकारैर्वा वक्ष्यामि पवक्खामि, अथवा आदितः इदानीं वक्ष्यामि प्रवाचयिष्यामि । यथेति येन सर्वज्ञो हि यथैवाव स्थितो भावः तथैवैनं पश्यति भाषते च । बाला यथा दुक्कडकम्मकारी, येन प्रकारेण यथा, कुत्सितं कर्म दुक्कडं, दुक्कडाई कम्माइं करेंति दुक्कडकम्मकारिणः, हिंसादीनि महारम्भादीनि च । वेदेति त्ति अणुभवंति, पुरेकडाई तिर्यमनुष्यत्वे त्रिविधकरणेनापि निकाचितानि, तानि तु स्वयं वेदयन्ति निरयपालैश्च वेदाविजंति ॥१॥
३२६. हत्थेहिं पादेहि य बंधिऊणं, उदराइं फोडेंति खुरेहिं तेसिं।
गेण्हित्तु बालस्स विहण्ण देहं, वज्झं थिरं पिट्टतो उद्धरंति ॥२॥ ३२६. हत्थेहिं पादेहि य बंधिऊणं० वृत्तम् । जधा इह राया रायपुरिसा वा अवकरिसा वा अवकारिणो खंधे बंधित्ता सरेहिं विधंति, एवं ते वि णिरयपाला खंधेसु बद्धाणं पाडिताण वा हत्थ-पादंदुयिताणं उदराई फोडेंति खुरेहिं तेसिं । "खुरासितेहिं"वा, असिता णिसिता तिण्हा, अथवा ण सिता मुण्डा इत्यर्थः । कृष्णावातेहिं (?) मुंडेहिं दुःखाविज्जति मारिजंति वा-त्वया उदरनिमित्तं सत्त्वानि घातितानि। अधवा-"खुरा-ऽसिगेहिं" खुरेहिं असिगएहि य । अण्णे पुण गेण्हित्तु बालस्स विहण्ण देहं, गृहीत्वेति णस्यमाणं वा वशमानयित्वा विहण्णेति विहणित्ता खीलएहिं वझं थिरं पितो उद्धरंति, स्थिरो नाम अत्रोडयन्तः, पृष्ठतो नाम पण्हिगाओ आरद्धं जाव कृगाडिगातो उद्धांति उप्पाडेंति । एवं पार्श्वतोऽपि अग्रतोऽपि ॥२॥ किश्चान्यत्
३२७. बाहू पकत्तंति य मूलतो से, थूलं वियासं मुहे आडहंति ।
___ रहंसि जुत्तं सरयंति घालं, आरुब्भ विंधंति तुदेण पिढे ॥३॥ १बन्धेवा चूसप्र० ॥२°पालकृतैस्तु परस्परकृतैः सपरस्परकृतैश्च विशे चूसप्र०॥ ३ पावाइं पुरे खं १ पु १॥ ४ उदरं विकत्तंति खुरासिएहिं खं १ ख २ पु १ वृ० दी० ॥ ५खुराऽसितेहिं चूपा० । खुरा-ऽसिगेहिं चूपा । "क्षुरप्र-ऽसिभिः' नानाविधैरायुधविशेषैः” इति वृत्तिकृतः॥ ६ विहत्तु देहं पु १। विभित्तुं खं २॥ ७ पादंतदु चूसप्र०॥ ८ बाहा पकत्तंति य मूखं १ । बाहू पकप्पंति य मूखं २ । बाहू पकप्पंति समू पु१॥ ९ थुलं खं १ पु ॥१॥ १० आरुस्स विज्झंति खं १ पु १ वृ० दी । आरुस्स विंधति खं २। ११°ण पेट्टी खं २ ।'ण पट्टे खं १ पु१॥ .
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org