Agam 02 Ang 02 Sutrakrutangsutra Vol 1 Niryukti

SR No.: 001152
Original Sutra Author: Bhadrabahuswami
Author: Punyavijay
Publisher: Prakrit Granth Parishad
Publication Year: 1975
Total Pages: 262
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Metaphysics, G000, G001, & agam_sutrakritang
File Size: 8 MB

Page 117

१०६
णिज्जुत्ति-चुण्णिसमलंकियं [४ इत्थीपरिणज्झयणे पढमो उद्देसओ २५२. मणबंधणेहि णे० वृत्तम् । मनसो बन्धनानि मनोबन्धनानि, तानि तु गतयश्च निरन्तरोरूमन्दा यस्मिन् । करुणमाकारतो वाक्यतश्च, विनीतवद् वन्दन-पूजनं पादादिसम्बाधनं उपक्कमित्ता अल्लिइत्ता अदु मंजुलाई भासंति, मणसि लीयते मनोऽनुकूलं वा मञ्जलम् , मदनीयं वा मञ्जलम् ।
मित-मधुर-रिभितजंपुल्लएहि ईसिकडक्खहसितेहिं । सविकारेहि विरागं हितयं पिहितं मयच्छीए॥१॥
भेदकरी कधा भिण्णकधा। तं जहा-तुम सि किं वत्तवीवाहो पव्वइतो ण व ? त्ति, वृत्तवीवाह इति चेत् कथं सा जीवति त्वया विनैवंविधरूपेण ? इति, कुमार इति चेद् अनपत्यस्य लोका न सन्ति, किं ते तरुणगस्स पव्वज्जाए ?, दारिका वरिजासु, मया वा सह भुञ्ज भोए, स्यात् कथं वैराग्यं वा ? । कामभोगपरम्पराज्ञः भुक्तभोगः कुमारगो वा तत्प्रयोजनात्यन्तपरोक्षः आनम्यते ॥ ७ ॥ कथम् ?
२५३. सीहं जधा व कुणिमेणं, निब्भयमेगचरं पासेणं ।
___ एवेत्थियाउ बंधंती, संवुडमेगतियमणगारं ॥ ८॥ २५३. सीहं जधा व कुणिमेणं० वृत्तम् । येन प्रकारेण यथा सहस्तिकोऽपि स्कन्धावारः सिंहेनैकेन भज्यते, कचिच्च पन्थाः सिंहेन दुर्गाश्रयेण निःसञ्चरः कृतः, स च तद्हणोपायविद्भिः पुरुषैश्छगलकं मारयित्वा तद्गोचरे निक्षिप्य पाशं च दद्यात्, तेन कुणिमकेन बध्यते, एकचरो नाम एक एवासौ चरति, न तस्य सहायकृत्यमस्ति । उक्तं च-"न सिंहवृन्दं भुवि 15 दृष्टपूर्व०" [
] । एवेत्थियाउ बंधंति, भावबन्धेन । द्रव्यसंवुतो हि समुद्रकूर्मो । “पिहिता आश्रवा यस्य भावतः स तु संवृतः।" [
] भावैकचरः द्रव्यतो भाज्यः । भावपाशास्त्विमे-गति-विभ्रमेङ्गिताकार-हास्यादयः, यै वो बध्यते । संवृतोऽपि तावद् बध्यते किमु योऽल्पवृत्तिरिति ॥ ८ ॥
२५४. अह तत्थ पुणो नमयंति, रहकारो व णेमि आणुपुवीए।
बद्धे मिए व पासेणं, 'फंदतो वि ण मुच्चती ताहे ॥९॥ 20 २५४. अह तत्थ पुणो नमयंति० [वृत्तम् ] । तस्मिन्निति तत्र, मूर्च्छित इति वाक्यशेषः । असंयमनतं पुनरने
कैरुपायैर्नमयन्ति यद् यदिच्छन्ति तत् तत् कारयन्ति, यथा रथकारः नेमिकाष्ठं तक्षन क्रमशः । यदि स एवं नतः बद्धे मिए व पासेणं, यथाऽसौ मृगः पाशेन बद्धः मुमुक्षुः स्पन्दमानोऽपि न मुच्यते एवमसावपि विषमदामैर्बद्धः कुकुटुम्बे कुतत्तीहिं व्याप्रियमाणोऽपि पुनर्विजिहीर्षुरपि न शक्नोत्यवसर्पितुं क्रव्यगृद्ध इव सिंहः। भावगाय कुकुटुम्बव्यापारैः स कृष्यादिभिः व्याप्तः कर्मभच्छितः ॥९॥
२५५. अह सेऽणुतप्पती पच्छा, भोचा पायसं व विसमिस्सं ।
___ एवं विवागमण्णिस्सा, संवासो ण कप्पते दविए ॥१०॥ २५५. अह सेऽणुतप्पती पच्छा. वृत्तम् । यथा कश्चिद् जानन अजानन् वा विषमिश्रं पायसं भुक्त्वा तत्परिणामे वेदनोदये भृशमनुशोचते । एवं विवागमण्णिस्सा, एवमिति योऽयमुक्तः विवागो [वि]पाकः दारभरणादिपरिक्लेशः ।
"विवेग" इति चेद् भवति विविच्यते येन भवः कर्म वा स विवेगः संयमः। “एवं विवेगमाताते" स्त्रीभिः सङ्गमो न कार्यः, 30 काष्ठकर्मादित्रीभिरपि तावत् संवासो न कल्पते, किमु सचेतनाभिः ? । दविओ नाम राग-दोसरहितो, एगतो वासः संवासः,
तदासण्णे वा संवसतो संथव-संलावादिदोसा असुभभावदर्शनं भिन्नकथा वा स्यात् । उक्तं हि-"तदिन्द्रियालोचनसक्तद्रव्याः०" [
]॥ १० ॥
१°कारु व्व खं १ पु २॥ २णेमि खं १ खं २ पु २॥ ३ फंदंते विण मुच्चई खं २ पु १ पु २॥ ४ विवागमादाय वृ० दी । विवेगमण्णिस्सा चूपा० । विवेगमाताते खं १ खं २ चूपा० धूपा० । विवेगमायाए पु १३२॥
Jain Education Intemational