Page Text
________________
सुत्ताणि ३२-३४ णिज्जुत्तिगा० १३९] दसकालियसुत्तं ।
तं भगवतो सव्वातिसयसंपण्णं वयणं सोऊण गणहरा सुत्तीकतं पत्तेयमप्पणो सीसेहिं जिणवयणामतसवणपाणसमुस्सुएहिं सविणयं 'भगवं! किं जीवितव्व'मिति चोदिता भगवतो गौरवमुन्माता एवमुक्तवन्तः सुतं मे आउसं! तेण । अहवा सुधम्मसामी जंबुणामं पुच्छमाणं एवं भणति तया-सुतं मे आउसं! तेणं, सुतं मया आयुष्मन् !, तेण भगवता, [केण] सुतं तित्थगरवयणं १ तं दरिसेति-मया इति अप्पणो निदेसं करेति खंध-खणितवातपडिसेहणत्थं, जेण सुतं स एवाहं ण खंध-संताणातिमोहरूवमिदं । आयुष्मन् ! इति सीसस्स आह्वानम् , 5 आयुष्मद्रहणेन जाति-कुलादतो वि गुणाऽधिकृता भवंति, गुणवति अत्थं पडिवातियं सफलं भवति, तेण य[सासणस्स] अव्वोच्छित्ती कता भवति ति, आयुप्पहाणा गुणा अतो आयुष्मन् ! । तेणेति जेण एतं समुग्घातितं सव्वण्णुतापञ्चतं मगवंतं तित्थकरमाह । अहवाऽयं बितिओ सुत्तत्थो-सुतं मे आउसंतेण भगवता, सुतं मया आयुषि संतेण आउसंतेण भगवता अक्खायं । ततियतो सुत्तत्थो पाढविसेसेण भण्णति-सुतं मया आवसंतेण, गुरुकुलमिति वाक्यशेषः, भगवता० । चउत्थो सुत्तत्यो पाढविकप्पेणेव-सुयं मे आमुसंतेण, चरणजुयलमिति 10 वाक्यशेषः, आमुसंतेण छिवंतेण हत्थेहिं सिरसा य, एतम्मि सुत्तत्थे विणयपुव्वता गुरु-सिस्ससंबंधस्स दरिसिज्जति। भगवता इति भगो जस्स अत्थि स भगवान् ।
अत्थ-जस-लच्छि-धम्म-प्पयत्त-विभवाण छण्ह एतेसिं । भग इति णामं ते जस्स संति सो भण्णती भगवं ॥१॥
तेण भगवता एवमक्खातं, एवंसद्दो प्रकाराभिधायी, एतेण प्रकारेण, जोऽयं मण्णिहिइ जीवोवदेसवित्थरप्रकारो तं हितए काऊण भणति एवमक्खातं, अक्खातं कहितं । इह खल, इह आरुहते सासणे, खल-15 सद्दो विसेसणे, 'अण्णे वि तित्थगरा भगवंतो समाणा विण्णाणेणं ति तेहिं वि एवमेव छण्हं जीवस्स निकायस्स अत्यो जहा नामनिप्पण्णे [ नि० गा० १७ तः ३०]। अधीयते तदिति अज्झयणं । समणो जहा सामण्णपुव्वए [नि गा०५९-६६]। भगवता इति भणितं । पहाणो वीरो महावीरो । 'भगवता एवमक्खाय'मिति भणिए पुणो विसेसिज्जति-समणेण भगवता, समणभावो केवलिया य दरिसिज्जति त्ति, णाम-ट्ठवणा-दव्वसमणविसेसण पडिसेहणत्थं वा भावसमणेण । एवं भावभगवता भावमहावीरेण । कासवेण कासं-उच्छू तस्य विकारो काश्यः-रसः सो 20 जस्स पाणं सो कासवो उसभसामी, तस्स जे गोत्तजाता ते कासवा, तेण वद्धमाणसामी कासवो, तेण कासवेण पवेदिता, "विद ज्ञाने" साधु वेदिता पवेदिता, साधु विण्णाता । सुदु अक्खाता सुयक्खाता । सुपण्णत्ता जहाबुद्धि सिस्साणं प्रज्ञापिता । अतिसएण पसंसणीयं सेयं, मे इति मम, अहिजिउं अज्झातुं । अधीयते तदिति अझयणं । धम्मो पण्णविजए जाए सा धम्मपण्णत्ती अज्झयणविसेसो ॥१॥
तमजाणमाणो सिस्सो भणति३३. कतरा खलु सा छज्जीवणिया। एतेसिं पदाणं अत्थो तहेव ॥२॥ गणहरा गुरवो वा भणंति
३४. इमा खलु सा० । इमा इति जो मणिहिति पाढो तं आतिक्खति पञ्चक्खं दरिसेति । खल्वादीण पैतत्यो पढममणित एव । छण्डं जीवनिकायाणं वक्खाणं छज्जीवणिकायकं । अधुणा जेसिं तं जीवणिकायाणं वक्खाणं तेसिमुद्देसा आरम्भति-तं जहा-पुढविकाइया, पुढवी भूमी कातो जेसिं ते पुढविक्काता, 50 स्वार्थिक उनि पुढविक्काया एव पुढविक्काइका, एत्थ कायसद्दो सरीरामिधाणो । अहवा पुढविक्काय इति पुढवी चेव कातो पुढविक्कातो, एत्थ कायसद्दो समूहवाची, पुढविकाए भवः "बहचोऽन्तोदात्ता०" [पाणि० ४।३।६७] ठनि उपात्ते पुढविकाते भवः पुढविकायिकः । पुढवी इति "पृथु विस्तारे" विच्छिण्णा इति पुढवी । आउकाइता इति, साहणं जहा पुढविक्कातियाणं, "आप्ल, व्याप्तौ” इति आउ । एवं तेउ "तिज निशामने" । "वा गति-गन्ध नयोः" इति वायुः । “वन षण सम्भक्तौ” इति वनस्पतिः । “त्रसी उद्वेजने" त्रस्यन्तीति त्रसाः । काय इति जहा 35
१ स्कन्ध-क्षणिकवादप्रतिषेधनार्थम् ॥ २ स्कन्ध-सन्तानादिमोहरूपमिदम् ॥ ३ सर्वज्ञताप्रत्ययम् ॥ ४ पदार्थः ॥
द. सु. १०
25
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001151 |
| Book Title | Agam 42 mool 03 Dashvaikalik Sutra |
| Original Sutra Author | Shayyambhavsuri |
| Author | Bhadrabahuswami, Agstisingh, Punyavijay |
| Publisher | Prakrit Granth Parishad |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 323 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Ethics, & agam_dashvaikalik |
| File Size | 9 MB |