Page Text
________________
ધર્મદષ્ટિ, ગુણવિકાસ અને સાધનાપથઃ ૨૨
૬૧
આ એક શુભ અને આuપ્રેરક ચિહ્ન છે. માનવીને સુખપ્રાપ્તિ ચિત્તની શાંતિ અને શુદ્ધિ દ્વારા જ થઈ શકવાની છે, અને એનો શ્રેષ્ઠ ઉપાય મક્કમતા અને ચોકસાઈ સાથે ધ્યાનસાધનાના માર્ગે આગળ વધવું એ જ છે.
બૌદ્ધધર્મની પ્રણાલિકા મુજબની વિપશ્યના-સાધનાના પ્રચારક અને માર્ગદર્શક શ્રીયુત સત્યનારાયણજી ગોયન્કાએ ગત નવેમ્બર માસમાં આપણા કચ્છના સુપ્રસિદ્ધ જૈન તીર્થ ભદ્રેશ્વરમાં આ માટે એક શિબિર યોજ્યો હતો. એમાં જૈન શ્વેતાંબર મૂર્તિપૂજક સંઘના તેમ જ સ્થાનકમાર્ગી સંઘના કેટલાંક સાધુ-સાધ્વીઓએ પણ ભાગ લીધો હતો. એમાં સ્થાનકમાર્ગી સંઘના એક સંત મુનિશ્રી વિનોદચંદ્રજી મહારાજનો પણ સમાવેશ થતો હતો. મુનિશ્રી વિનોદચંદ્રજીએ, પોતાને આ શિબિરમાં જે આવકારપાત્ર અનુભવ થયો, તેની કેટલીક વિગતો પ્રબુદ્ધ જીવન પાક્ષિકના તા. ૧૬-૪-૧૯૭૪ના અંકમાંના ભદ્રેશ્વરમાં વિપક્ષનાસાધના-શિબિર' નામે એમના લેખમાં આપી હતી. અમે અમારા તા. ૧૮-૫-૧૯૭૪ના અંકના ‘વિપશ્યના-સાધના: એક મુનિવરનો અનુભવ’ નામે અગ્રલેખથી એ તરફ સૌ જિજ્ઞાસુઓનું ધ્યાન દોર્યું હતું, અને મુનિશ્રીનો એ લેખ પણ અમારા પત્રમાં છાપ્યો હતો.
- આ જ મુનિશ્રીનો “૨૫મી નિર્વાણ-શતાબ્દી નામે એક લેખ સ્થાનકવાસી જૈન કૉન્ફરન્સના મુખપત્ર જૈનપ્રકાશના તા. ૮-૫-૧૯૭૪ના અંકમાં પ્રગટ થયો છે. એ લેખના પાછળના ભાગમાં એમણે ૨૫મી નિર્વાણ-શતાબ્દી નિમિત્તે, ધ્યાનયોગની સાધનાને અપનાવવાની જરૂર અને એ માટેના વ્યવહારુ માર્ગ અંગે ઉપયોગી વિચારણા કરીને એ દિશામાં સક્રિય થવાની માગણી આમ કરી છે :
ભગવાનની પચ્ચીસમી શતાબ્દી નિમિત્તે અનેક માનવકલ્યાણનાં કાર્યો થનાર છે... પરંતુ ભગવાને જે ધ્યાન દ્વારા મોક્ષ મેળવ્યો, એ ધ્યાનની એક પણ પ્રયોગશાળા સ્થાપિત કરવાનો હજી કોઈ પણ નિર્ણય થયો હોય એમ નથી લાગતું!
જ્ઞાન અને ધ્યાન બંને મોક્ષદાતા છે; પરંતુ જ્ઞાન દ્વારા અહંને મમની સંભાવના છે, જ્યારે ધ્યાનથી તો અંતરમાં રહેલાં આ દૂષણો ચાલ્યાં જાય છે; ચિત્ત શાંત, નિર્મળ અને પવિત્ર બને છે. સંસારના દરેક પદાર્થમાં અનાસક્તિ ધ્યાન દ્વારા જ પ્રાપ્ત થાય છે. આત્મરમણતાની પારાશીશી અનાસક્તિયોગ છે. જૈન સમાજના ચતુર્વિધ સંઘમાં જે ક્લેશો છે તેનું કારણ ધ્યાનનો બહુધા અભાવ છે. પરમાત્માની શતાબ્દી નિમિત્તે આત્મકલ્યાણનો માર્ગ લેવો જોઈએ; પણ આપણે તો સંસારવર્ધક માર્ગ જ અત્યારે લીધો હોય એમ લાગે છે. શતાબ્દી નિમિત્તે ધ્યાનના આરાધકો ભલે ૨૫00 તૈયાર ન થાય; પણ સમગ્ર જૈન સમાજમાંથી ફક્ત ૨૫ જણા તૈયાર થાય.
“ભલે અત્યારે ધ્યાન કરાવી ન શકે; પણ ૧૦-૧૨ વર્ષે પણ સાધના દ્વારા ધ્યાનની અંતિમ મંજિલ પ્રાપ્ત કરી, મુમુક્ષુઓને રાહ બતાવે, તો વર્ષોના ઝઘડાઓ
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001145 |
| Book Title | Jinmargnu Anushilan |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Ratilal D Desai, Nitin R Desai |
| Publisher | Gurjar Granthratna Karyalay |
| Publication Year | 2003 |
| Total Pages | 561 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Religion, & Articles |
| File Size | 9 MB |