________________
૪૮૪
જિનમાર્ગનું અનુશીલન વલણની છે. આટલા લાંબા સમય દરમિયાન એક વાર પણ એવું નથી બનવા પામ્યું, કે એમણે મારા લખાણમાં કાનોમાત્રા જેટલો પણ સુધારો કર્યો હોય. આવા ધાર્મિકસામાજિક ઢબના પત્રના સંચાલકોને મારા જેવાનાં લખાણોમાં સુધારો કરવાનું સ્વાભાવિક મન થાય; પણ એમણે તો મેં જે કંઈ લખી મોકલ્યું તે વિના સંકોચે છાપ્યું છે અને એ રીતે મને મારી રીતે લખવાની મોકળાશ હમેશાં કરી આપી છે. આવા સતત લખવાના મહાવરાને લીધે જ હું આ પુસ્તક લખી શક્યો છું. આ માટે હું જેન” કાર્યાલયનો આભાર માનું છું. ધાર્મિક શિક્ષણના સંસ્કાર
થોડા વખત પહેલાં પૂજ્ય આચાર્ય મહારાજ શ્રી વિજયકસૂરસૂરીશ્વરજીએ મને કહ્યું: “કયાં' “જૈન” પત્રમાનાં તારાં લખાણો અને ક્યાં શ્રદ્ધાથી ભરેલું “ગુરુ ગૌતમસ્વામી’ પુસ્તક ! અમને તો એ વાતની નવાઈ લાગે છે કે સમાજ-સુધારાની વાત કરનાર અને અમારી (સાધુ-સમુદાયની) ટીકા કરનાર તું આવું પુસ્તક કેવી રીતે લખી શક્યો.” આચાર્ય મહારાજની વાત સાંભળીને મને સંતોષ થયો; મેં ધન્યતા અનુભવી.
આચાર્ય-મહારાજની વાતનો વિચાર કરતાં મારામાં ધર્મશિક્ષણ અને ધર્મસંસ્કારનું સિંચન કરનાર ત્રણ બાબતોનો મને ખ્યાલ આવે છે.
આવું પુસ્તક કેવી રીતે લખાયું એનો વિચાર કરું છું, ત્યારે મારું ધ્યાન શિવપુરીની મારી માતૃસંસ્થા (સ્વ. આ. શ્રી વિજયધર્મસૂરિજી મહારાજે સ્થાપેલું “શ્રી વીરતત્ત્વ પ્રકાશક મંડળ') તરફ જાય છે. ત્યાં જે ધર્મશિક્ષણ મળ્યું અને ધર્મસંસ્કારોનું જે પોષણ થયું તેથી જીવનનું કેટલુંક ઘડતર થયું. એ સાચું છે, કે ન ગમતાં વિચારો અને કામો જોઈને મારું મન અકળાઈ જાય છે, અને મારું જીવન કંઈક નાસ્તિક અને કંઈક સુધારક જેવું છે; અને છતાં શ્રદ્ધાનો તંતુ જળવાઈ રહ્યો છે તે શિવપુરીની પાઠશાળાના પ્રતાપે. સરસ્વતીની ઉપાસનાના માર્ગે મસ્તીથી અને ઓછા દોષથી જીવી શકાય છે – એ સંસ્કારો ત્યાં જ રોપાયા હતા.
યેવલાના બચપણના દિવસો પણ આ પ્રસંગે યાદ આવે છે. ત્યાં મારા પૂજ્ય પિતાશ્રી દીપચંદ ભગત' તરીકે ઓળખાતા હતા. (અને છેવટે એમણે પૂજ્ય મુનિરાજ શ્રી “દીપવિજયજી' નામે દીક્ષા પણ લીધી હતી.) તેઓ ધર્મપર્વોનું અને ધર્મક્રિયાઓનું આરાધન પણ પૂરેપૂરું કરતાં અને રાતના ઉજાગરા વેઠીને શેઠની નોકરી પણ બરાબર ખડે પગે કરતા. હું ચારપાંચ વર્ષનો હતો, ત્યારે મોટી પર્વતિથિના દિવસે તેઓ મને પરોઢિયે પાંચેક વાગે ઉઠાડીને ઉપાશ્રયે લઈ જતા. તેઓ ત્યાં પ્રતિક્રમણ કરતા અને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org