________________
२६८
आचार्यश्रीअभयदेवसूरिविरचितटीकासहिते समवायाङ्गसूत्रे पजत्तगाणं जहन्नेणं दस वाससहस्साइं अंतोमुहुत्तूणाई, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं अंतोमुहुत्तूणाई ।
इमीसे णं रयणप्पभाए पुढवीए एवं जाव विजय-वेजयंत-जयंतअपराजियाणं देवाणं केवइयं कालं ठिती पण्णत्ता ? गोयमा ! जहन्नेणं 5 बत्तीसं सागरोवमाइं, उक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाणि । सव्वढे अजहण्णमणक्कोसेणं तेत्तीसं सागरोवमाइं ठिती पण्णत्ता ।।
[टी०] अनन्तरं नारकादिजीवानां स्थानान्युक्तानि, अथ तेषामेव स्थितिमुपदर्शयितुमाह-नेरइयाणं भंते इत्यादि सुगमम्, नवरं स्थितिः नारकादिपर्यायेण
जीवानामवस्थानकालः, अपजत्तयाणं ति, नारकाः किल लब्धितः पर्याप्तका 10 एव भवन्ति, करणतस्तूपपातकाले अन्तर्मुहूर्तं यावदपर्याप्तका भवन्ति ततः
पर्याप्तकाः, ततस्तेषामपर्याप्तकत्वेन स्थितिर्जघन्यतोऽप्युत्कर्षतोऽपि चान्तर्मुहूर्तमेव, पर्याप्तकानां पुनरौघिक्येव जघन्योत्कृष्टा चान्तर्मुहूर्तोना भवतीति, अयं चेह पर्याप्तकाऽपर्याप्तकविभाग:
नारयदेवा तिरिमणुयगब्भया जे असंखवासाऊ । 15 एते उ अपजत्ता उववाए चेव बोद्धव्वा ।। [ ]
सेसा य तिरियमणुया लद्धिं पप्पोववायकाले य । दुहओ वि य भइयव्वा पजत्तियरे य जिणवयणं ॥ [ ] ति ।
उक्ता सामान्यतो नारकस्थितिः, विशेषतस्तामभिधातुमिदमाह- इमीसे णमित्यादि, स्थितिप्रकरणं च सर्वं प्रज्ञापनाप्रसिद्धमित्यतिदिशन्नाह- एवमिति यथा प्रज्ञापनायां 20 सामान्य-पर्याप्तका-ऽपर्याप्तकलक्षणेन गमत्रयेण नारकाणां नारकविशेषाणां तिर्यगादिकानां
च स्थितिरुक्ता एवमिहापि वाच्या, कियदूरं यावदित्याह- जाव विजयेत्यादि, अनुत्तरसुराणामौघिका-ऽपर्याप्तक-पर्याप्तकलक्षणं गमत्रयं यावदित्यर्थः, इह १. अत्रैव समवायाङ्गसूत्रे एकत्रिंशत्स्थानके “विजय-वेजयंत-जयंत-अपराजिताणं देवाणं जहण्णेणं एक्कतीसं सागरोवमाइं ठिती पण्णत्ता' [सू०३१] इति अभिहितम्, अत्र तु जघन्येन द्वात्रिंशत् सागरोपमाणि उक्तानि । कथमेकत्रैव सूत्रे परस्परं विसंवादः ?। अनुयोगद्वारसूत्रे [सू०३९१[९]], प्रज्ञापनासूत्रे चतुर्थे पदे ४३६[३] तमे सूत्रे उत्तराध्ययनसूत्रे षट्त्रिंशत्तमेऽध्ययने [गा०२४३] च एकत्रिंशद् एव जघन्येन स्थितिरुक्ता ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
