________________
દંડ પ્રકરણ ને યથાસ લવ ૧૨ ઉપયોગ હોય છે. નારકના દંડકમાં મન પર્યાવજ્ઞાન, વિજ્ઞાન અને કેવળશન રહિત ૯ ઉપગ હોય છે, તેમ જ કાભજ તિયચમાં અને દેવના ૧૩ દંડકમાં પણ એજ
ઉપયોએ હોય છે. દીન્દ્રિય અને ત્રીન્દ્રિય એ બે વિકલક્રિયામાં ૨ જ્ઞાન, ૨ અજ્ઞાન અને ૨ અચલું દર્શન એ ૫ ઉપયોગ છે, ચતુરિન્દ્રિયમાં એ જ ૫ ઉપગ ઉપરાંત ૧ ચક્ષુદશ ન સહિત ૬ ઉપયોગ છે, અને સ્થાવરના પાંચેય દંડકમાં ૨ અજ્ઞાન અને ૧ અચકુંદન સહિત ૩ ઉપગ છે. અહિં કયું જ્ઞાન તથા કયું અજ્ઞાન હોય, તે જ્ઞાન અજ્ઞાનદ્વાર પ્રસંગે ૨૦ મી ગાથામાં કોવાઇ ગયું છે, તથા એક જીવને સમકાળે કેટલા ઉપયોગ હોય ? તે પણ ૧૮ મી તથા ૨૦ ગાથાના અથમાંથી સમજી લેવું.
છે ૨૪ દંડકમાં ૧૨ ઉપયોગ છે ૧ ગo મનુષ્યને ૧૨ / ૧ હીન્દ્રિયને રે
૧ ત્રીન્દ્રિયને છે ૧ નારકને ?
૧ ચતુરિન્દ્રિયને ૧ વગo dય વન છે , ૧૩ દેવહકમાં 5 જૈ ! ૫ સ્થાવરને
૧૬ ઉપપાત, संखमसंखा समए गम्भतिरि विगल नारय सुरा य । मणुआ “नियमा संखा, वणणंता, थावर असंखा ॥२५॥
સંસ્કૃત અનુવાદ संख्येया असंख्येयाः समये गर्भजतिर्यग्विकलनारकसुराश्च । मनुजा नियमात्संख्येया. वना अनन्ताः, स्थावरा असंख्येयाः ॥२५॥
અન્વય સહિત પદદ समए गम्भ तिरि विगल नारय य सुरा संखं असंखा । મણુક થયમાં સંવ, વા મળતા, થાવા અસંહા રજી.
શબ્દાથ :સં=સંખ્યાત
સંવા=સંખ્યાતજ કલા અસંખ્યાત, અસંખ્ય વળ વનસ્પતિ છે સમપ એક સમયમાં
અનંતા અનત ત્તિના નિયમથી, નિશ્ચય અક્ષણા=અસંખ્યાત, અસંખ્ય
૧ ૨૦ તિય
(
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
