________________
६
शुद्धोऽशुद्धो वा पाठ: प्रायो विद्यते एव एवं य. प्रतौ यत्र पाठः पतितोऽशुद्धो वा तत्र भा. ' प्रतौ शुद्धोऽशुद्धो वा पाठ: प्रायो विद्यत एव । एवं भा. य. प्रत्योः साहाय्येन संशोधने महत् सौकर्यं संजातम् । तथापि सन्ति अनेकानि स्थलानि यत्र 'उभयत्राप्यशुद्ध एव पाठ: । टिप्पणेषु निर्दिष्टमेतत् सर्वम् ।
नयचक्ररचनासमयविचारः
" श्री वीरवत्सरादथ शताष्टके चतुरशीतिसंयुक्ते । जिग्ये स मल्लवादी बौद्धांस्तद्वयन्तरांचापि ॥ ८१ ॥ "
इति वैक्रमे १३३४ तमे वर्षे प्रभाचन्द्राचार्यविरचिते प्रभावकचरित्रे विजयसिंहरिप्रबन्धे उल्लखो वर्तते । एतदनुसारेण वीरनिर्वाणत: ८८४ तमे वर्षे [ वैक्रमे ४१४ तमे वर्षे ] मल्लवादिक्षमाश्रमणा आसन् । अयं च नयचक्ररचनासमीप एव कालः, बौद्धविजये नयचक्रस्योपयोगविधानात् ।
नयच वार्षगण्य - वसुबन्धु-भर्तृहरि - दिङ्नाग - प्रशस्तमतिप्रभृतीनां बहूनां वादिनां मतानि वर्णितानि चर्चितानि च । तेषां समयोऽपि मल्लवादिसमयविचारणायामनुसन्धेय एव । भारतीयैः युरोप ( Europe ) आदि देशस्थैश्व विद्वद्भिः वसुबन्ध्वादीनां यः समयः संभावितस्तेन प्रभावकचरित्रनिर्दिष्ट समयो नातीव विसंवदति । यद्यपि वर्षाणां शतस्य शतद्वयस्य वा किञ्चिन्यूनाधिकत्वं वर्तते, तथापि विद्वद्भिविचारिते समये वर्षाणां शतस्य शतद्वयस्य वा न्यूनाधिकत्वं नासम्भाव्यम् । अद्य यावत् बौद्धतार्किकशिरोमणेः धर्मकीर्तेः समयः इसवीयः ६००–६६० A. D. [वैक्रमः ६५६-७१६] इति ऐतिह्यरसिकै विद्वद्भिः सम्भावित आसीत्, किन्तु सम्प्रति क्रिश्चियन लिन्ड्ट्नर (Prof. Christian Lindtner, University of Copenhagen, Denmark, Europe) इत्याख्यैर्विद्वद्भिः अनेकैः सबलैः प्रमाणैः स्फुटमेव संसाधितं यद् धर्मकीर्तेः
Jain Education International
१ दृश्यतां पृ. ८ पं. ११ टि. ५, पृ. २० पं. ९ टि. ३, पृ. ४९ टि. ६, पृ. ९० टि. ६, पृ. १४४ टि. ५, पृ. १५५ टि. २, पृ. १९८ टि. २, पृ. २४९ टि. ९, पृ. २५४ टि. ६, पृ. २७६ टि. १, पृ. २८४ टि. ३, पृ. २८७ टि. ४, पृ. २९० टि. १, पृ. २९५ टि. ४, पृ. ३०५ टि. ७, ९, पृ. ३०९ टि. ७, पृ. ३११ टि. ५, पृ. ३२४ टि. १, पृ. ३२७ टि. ३, पृ. ३३० टि. ७, पृ. ३४७ टि. ८, पृ. ३७३ टि. ४, पृ. ३७९ टि. ६, पृ. ३९१ टि. ४, पृ. ३९७ पं. १५ टि. ७, पृ. ४०० पं. १८, पृ. ४०३ टि. ५, पृ. ४१४ टि. ७, पृ. ४२२ टि. २, पृ. ४२४ टि. १४, पृ. ४२५ टि. ८, पृ. ४३१ टि. ८, पृ. ४५० टि. ३, पृ. ४७४ टि. ७, पृ. ५०४ टि. ६, पृ. ५०५ टि. १०, पृ. ५६१ टि. १, पृ. ६६० टि. ६, पू. ६६६ पं. १० टि. २, पृ. ७२१ टि. २, पृ. ७५६ टि. ८, पृ. ७६४ टि. ३, पृ. ७६६ टि. १३, पृ. ७८७ टि. ७, पृ. ७९४ टि. ६, पृ. ७९९ टि. ७, पृ. ८१० टि. ३ [ पृ. ८१०-८१२ मध्ये भूयान् पांठो य. प्रतौ नास्ति ] पृ. ८३१ टि. १, ११, पृ. ८३६ टि. ७, पृ. ८३८ टि. ५, पृ. ८४८ टि. ११, नृ. ८६१ टि. ३ ॥
२ द्दश्यतां पृ. ७७६ पं. १७ टि. ७ इत्यादि ॥
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org