________________
10
५४३ आ.श्रीजिनदासगणिविरचितचूर्णि-हरिभद्रसूरिविर०विवृति-मल० हेमचन्द्रसूरिविर०वृत्तिभिः समेतम्
[सू० ४९६] से किं तं जाणणासंखा ? जाणणासंखा जो जं जाणइ सो तं जाणति, तंजहा-सइं सद्दिओ, गणियं गाणिओ, निमित्तं नेमित्तिओ, कालं कालनाणी, वेज्जो वेजियं । सेतं जाणणासंखा ।
[चू० ४७७-४९६] से किं तं संखप्पमाणे ? इत्यादि । णामादि जाव 5 जाणणासंख त्ति ताव कंठा ।
[हा० ४७७-४९६] से किं तं संखप्पमाणे इत्यादि, सङ्ख्यायतेऽनयेति सङ्ख्या, सैव प्रमाणं सङ्ख्याप्रमाणम् । सङ्ख्या अनेकविधा प्रज्ञप्ता, तद्यथानामसङ्ख्येत्यादि, इह सङ्ख्या-सं(शं?)खयो: ग्रहणम्, प्राकृतमधिकृत्य समानशब्दाभिधेयत्वात्, गोशब्देन वाग्-रश्म्यादिग्रहणवत् । उक्तं च
गोशब्दः पशु-भूम्यंशु-वाग्दिगर्थप्रयोगवान् । मन्दप्रयोगो दृष्ट्यम्बु-वज्र-स्वर्गाभिधायकः ॥१॥ [
एतेषां च विशेषोऽर्थ-प्रकरणादिगम्य इति यो यत्र विकल्पेऽर्थविशेषो घटते स तत्र नियोक्तव्य इति ।
से किं तं नामसंखेत्यादि सूत्रसिद्धं यावत् जाणगसरीरभवियसरीरवइरित्ते 15 दव्वसंखे तिविहे पण्णत्ते इत्यादि, तद्यथा- एकभविक उत्कृष्टेन पूर्वकोटी, अयं च पूर्वकोट्यायुरायु:क्षयात् समनन्तरं सं(शं)खेषु उत्पत्स्यते यः स परिगृह्यते, अधिकतरायुषस्तेषु उत्पत्त्यभावात् । बद्धायुष्क: पूर्वकोटीत्रिभागमिति, अस्मात् परत आयुष्कबन्धाभावात्। अभिमुखनामगोत्रोऽन्तर्मुहूर्त मिति, अस्मात् परतो
भावसं(शं)खत्वभावादिति । को नय: कं सं(शं)खमिच्छतीत्यादि सूत्रसिद्धम् । 20 नवरं नैगम-व्यवहारौ लोकव्यवहारपरत्वात् त्रिविधं स(श)ङ्खमिच्छत:,
ऋजुसूत्रोऽतिप्रसङ्गभयाद् द्विविधम्, शब्दादयः शुद्धतरत्वादतिप्रसङ्गनिवृत्त्यर्थमेवैकविधमिति । औपम्येन सङ्ख्यानम् औपम्यसंख्या, अनेकार्थत्वाद् धातूनामुपमार्थप्रधाना कीर्तना, परिच्छेद इत्यन्ये, इयं च निगदसिद्धा । परिमाणसङ्ख्या प्र(परि)माणकीर्त्तना, ज्ञानसङ्ख्याऽपि ज्ञानकीर्तनैव, द्वयमपि निगदसिद्धम् ।। १. भावसंख्यत्व' प्र० ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
