________________
५१८
अनुयोगद्वारसूत्रम् [ सू० ४७२] अत्राह- ननु पर्याया विशेषा उच्यन्ते, न च दर्शनं विशेषविषयं भवितुमर्हति, ज्ञानस्यैव तद्विषयत्वात्, तत् कथमिहावधिदर्शनविषयत्वेन पर्याया निर्दिष्टाः, साधूक्तम्, केवलं पर्यायैरपि घट-शरावोदञ्चनादिभिर्मुदादि सामान्यमेव तथा तथा विशिष्यते, न पुनस्ते तत एकान्तेन व्यतिरिच्यन्ते, अतो मुख्यत: सामान्यं गुणीभूतास्तु विशेषा अप्यस्य विषयीभवन्तीति ख्यापनार्थोऽत्र तदुपन्यास: । केवलं सकलदृश्यविषयत्वेन 5 परिपूर्णं दर्शनं केवलदर्शनं केवलदर्शनिन: तदावरणक्षयाविर्भूततल्लब्धिमतो जीवस्य सर्वद्रव्येषु मूर्ता मूर्तेषु सर्वपर्यायेषु च भवतीति । मनःपर्यायज्ञानं तु तथाविधक्षयोपशमपाटवात् सर्वदा विशेषानेव गृह्णदुत्पद्यते न सामान्यम्, अतस्तद्दर्शनं नोक्तमिति । तदेतद्दर्शनगुणप्रमाणम् ।
[सू० ४७२] से किं तं चरित्तगुणप्पमाणे ? चरित्तगुणप्पमाणे 10 पंचविहे पण्णत्ते । तंजहा- सामाइयचरित्तगुणप्पमाणे छेदोवट्ठावणियचरित्तगुणप्पमाणे परिहारविसुद्धियचरित्तगुणप्पमाणे सुहुमसंपरायचरित्तगुणप्पमाणे अहक्खायचरित्तगुणप्पमाणे । सामाइयचरित्तगुणप्पमाणे दुविहे पण्णत्ते। तंजहा-इत्तरिए य आवकहिए य। छेदोवट्ठावणियचरित्तगुणप्पमाणे दुविहे पण्णत्ते । तंजहा-सातियारे 15 य निरतियारे य । परिहारविसुद्धियचरित्तगुणप्पमामणे दुविहे पण्णत्ते । तंजहा-णिव्विसमाणए य णिविट्ठकायिए य । सुहमसंपरायचरित्तगुणप्पमाणे दुविहे पण्णत्ते। तंजहा-संकिलिस्समाणयं च विसुज्झमाणयं च । अहक्खायचरित्तगुणप्पमाणे दुविहे पण्णत्ते । तंजहा-पडिवाई य अपडिवाई य छउमत्थे य केवलिए य । सेतं 20 चरित्तगुणप्पमाणे । सेतं जीवगुणप्पमाणे । सेतं गुणप्पमाणे ।
[चू० ४७२] से किं तं चरित्तगुणप्पमाणे ? इत्यादि । सामाइयमित्तिरियं पुरिम-पच्छिमतित्थकराणं णियमेणुवठ्ठावणासंभवतो, मज्झिमाणं बावीसाए तित्थकराणं आवकधियं उवट्ठावणाए अभावत्तणतो । मूलतियारं पत्तस्स जं छेदोवट्ठावणं तं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org