Page Text
________________
५११ आ.श्रीजिनदासगणिविरचितचूर्णि-हरिभद्रसूरिविर०विवृति-मल० हेमचन्द्रसूरिविर०वृत्तिभिः समेतम् सुत्ते भणितं तं दट्ठव्वं । अहवा जम्बूद्वीपे आदित्यद्वयादिवत् । सेसं कंठं ।
से किं तं वेधम्मोवणीते ? इत्यादि । शाबलेय-बाहलेययोः किंचिद् विलक्षणम्, तच्च शबलत्वं जन्मादि वा। शेषं सर्वं समानलक्षणमित्यर्थः । वायसपायसयो: समानं लक्षणं यसो यसो, शेषं वण्णादि सर्वं विलक्षणम् । 5 से किं तं सव्ववेधम्मे ? इत्यादि । सर्वद्रव्य-गुण-पर्यायाणां यद् यस्य विजातीयं तत् तस्य विलक्षणं संव्यवहारात्, अतो भण्णति सर्वमनुष्यजातिभ्य: पाणो वैधर्म्यस्थः, न चासौ निश्चयेन सर्वथा वैधर्म्ययुक्तः, शिरोऽवयवादिसदृशलक्षणत्वात्, अत: सर्ववैधाभावात् पाण: संव्यवहारत: सर्ववैधर्म्यस्थो विधर्मस्थ एवोपगीयते पाणेण पाणसरिसं कतमित्यादि ।
हा० ४५८-४६६] से किं तं ओवम्मे ? इत्यादि। औपम्यं द्विविधं प्रज्ञप्तम्, तद्यथा- साधोपनीतं च वैधोपनीतं च । तत्र साधोपनीतं त्रिविधम्किञ्चित् साधर्म्य प्रायःसाधर्म्यं सर्वसाधर्म्यं च । [किञ्चित् साधयं] मन्दरसर्षपादीनाम्, तत्र मन्दर-सर्षपयोर्मूर्त्तत्वम्, समुद्र-गोष्पदयो: सोदकत्वम्, आदित्य
खद्योतकयो: आकाशगमनोद्योतनत्वम्, चन्द्र-कुन्दयो: शुक्लत्वम् । प्रायःसाधर्म्य तु 15 गो-गवययोरिति, ककुद-खुर-विषाणादे: समानत्वाद्, नवरं सकम्बलो गौर्वृत्तकण्ठस्तु
गवय इति । सर्वसाधर्म्यं तु नास्ति, तदभेदप्रसङ्गात्, प्रागुपन्यासानर्थक्यमाशङ्कयाहतथापि तस्य तेनैवौपम्यं क्रियते, तद्यथा- अर्हता अर्हत्सदृशं तीर्थप्रवर्तनादि कृतमित्यादि, स एव तेनोपमीयते, तथा व्यवहारसिद्धेः, तदेतत् साधोपनीतम् ।
वैधोपनीतमपि त्रिविधम्- किञ्चिद्वैधर्म्य शाबलेय-बाहुलेययोर्भिन्ननिमित्तत्वाद् 20 जन्मादि, शेषं तुल्यमेव । प्रायोवैधयं वायस-पायसयो: जीवा-ऽजीवादिधर्मवैधात्,
सत्त्वादि अभिधानवर्णद्वयसाधर्म्यं चास्त्येव । सर्ववैधयं तु नास्ति, सकलप्रख्योपाख्यारहिते वैधर्म्यस्यापि निरूपयितुमशक्यत्वात्, प्रागुपन्यासानर्थक्यमेवाऽऽशङ्कयाऽऽहतथापि तस्य तेनैवोपम्यं क्रियते-यथा नीचेन नीचसदृशं कृतं गुरुघातादि
कृतमित्यादि, एतत् सकलानीचादिविसदृशम्, तत्प्रवृत्त्यभावात्, अतस्तदपेक्षया 25 वैधर्म्यमिति । तदेतद्वैधोपनीतमिति । उक्तं उपमानम् ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001107 |
| Book Title | Agam 45 Chulika 02 Anuyogdwar Sutra Part 02 |
| Original Sutra Author | Aryarakshit |
| Author | Jambuvijay |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 560 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_anuyogdwar |
| File Size | 11 MB |