________________
४०७ आ. श्रीजिनदासगणिविरचितचूर्णि - हरिभद्रसूरिविर० विवृति- - मल० हेमचन्द्रसूरिविर० वृत्तिभिः समेतम् णिव्वत्तयंति । समयस्स अतीव सुहुमत्तणतो जम्हा किरियाविसेसो से णत्थि कोई पसाधको तम्हा भण्णति- एत्तो सुहुमतराए समए त्ति ।
असंखेज्जसमया समुदयो, ते चेव आवलियप्पमाणअणुरूव त्ति समिती भण्णति, ते चेव आवलिववदेसपत्ता समागमो भण्णति, सेसं पूर्ववत् । थोवो 5 सत्तुस्सासो । सत्त थोवा य लवो, सत्तथोवेण गुणिते जाता अउणपंचासा | मुहुत्ते सत्तत्तरं लवा, अणपणा गुणिया जातं इमं - तिन्नि सहस्सा सत्त य सता तेवत्तरा ३७७३। अंतोमुहुत्तादिया जाव पुव्वकोडि त्ति, एताणि धर्मचरणकालं पडुच्च णरतिरियाण आउंपरिमाणकरणे उवयुज्जति । णारग-भवण-वंतराणं दसवरिससहस्सादि उवयुज्जति आउयचिंताए । तुडियादिया सीसपहेलियंता, एते प्रायसो पुव्वगते 10 जवितेसु आयुसेढीए उवयुज्जंति, अन्यत्र यदृच्छातः । एताव ताव गणितं अंकट्टवणाए, बितियवगारो सुहमुच्चारणत्थं भणितो । गणितज्ञानविषयोऽपि एतावानेव । अव एतावति एत्तिया अंकट्ठवणट्ठाणा, जाव य अंकट्ठवणट्ठाणा दिट्ठा ताव गणितज्ञानमपि दृष्टम्, तं च दुगादि सीसपहेलियंतं ।
[ हा० ३६३ - ३६७ ] से किं तं कालप्पमाणे ? कालप्पमाणे, 15 कालप्रमाणं द्विविधं प्रज्ञप्तम्, तद्यथा- प्रदेशनिष्पन्नं च विभागनिष्पन्नं च । तत्र प्रदेशनिष्पन्नं एकसमयस्थित्यादि यावदसङ्ख्येयसमयस्थिति, समयानां कालप्रदेशत्वादसङ्ख्येयसमयस्थितेश्चोर्द्धमसम्भवात् । विभागनिष्पन्नं तु समयादि, तथा चाह- समयाऽऽवलिय गाहा । कालविभागाः खल्वमी । समयादित्वाच्चैतेषामादौ समयनिरूपणा क्रियते, तथा चाह- से किं तं समए, प्राकृतशैल्याऽभिधेयवल्लिङ्ग20 वचनानि भवन्तीति च न्यायाद् अथ कोऽयं समय इति पृष्टः सन्नाह- समयस्य प्ररूपणां करिष्याम इति । तद्यथानाम तुन्नवायदारकः स्यात्, सूचिक इत्यर्थः,
१. प्रतिषु पाठाः स्सासो । सत्त थोवा य लवो सत्तथोवेण सं३ । 'स्सासो थोवा य लवो सत्त सथोवेण जेर । स्सासो थोवा य लवो सत्त तस थोवेण सं३ जे२ विना । अत्र सत्त थोवा य लवे, सत्तथोवेण इति हारिभद्र्यां वृत्तौ पाठः । सोऽपि समीचीन एव ॥ २. तेहुत्तरा जे २ विना । तेहत्तरा सं३ ॥ ३. 'युजंति जेर ॥ ४. मकारस्यालाक्षणिकत्वात् सुखोच्चारणार्थमित्यर्थः ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org