________________
तृतीयं परिशिष्टम्
४८ हारिणाश्वादिका गाद्यैर्मध्यमस्थानसंस्थितैः । षड्जादीन्मध्यमादींश्च तदूर्ध्वं सारयेत्क्रमात् ॥१५॥ चतुर्धा ता: पृथक्शुद्धा: काकलीकलितास्तथा । सान्तरास्तद्वयोपेता: षट्पञ्चाशदितीरिता: ॥१६॥ श्रुतिद्वयं चेत्षड्जस्य निषाद: संश्रयेत्तदा । स काकली मध्यमस्य गांधारस्त्वन्तर: स्वरः ॥१७॥ यस्यां यावतिथौ षड्जमध्यमौ ग्रामयोः क्रमात् । मूर्च्छना तावतिथ्येव सा निःशङ्कन कीर्तिता ॥१८॥ प्रथमादिस्वरारम्भादेकैका सप्तधा भवेत् । तासूच्चार्यान्त्यस्वरांस्तान्पूर्वानुच्चारयेत्क्रमात् ॥१९॥ ते क्रमास्तेषु संख्या स्याद् द्वानवत्या शतत्रयम् । यक्षरक्षोनारदाजभवनागाश्विपाशिनः ॥२०॥ षड्जग्रामे मूर्च्छनानामेता: स्युर्देवता: क्रमात् । ब्रह्मेन्द्रवायुगन्धर्वसिद्धद्रुहिणभानवः ॥२१॥ स्युरिमा मध्यमग्राममूर्च्छनादेवता: क्रमात् । तासामन्यानि नामानि नारदो मुनिरब्रवीत् ॥२२॥ मूर्छनोत्तरवर्णा ऽऽद्या षड्जग्रामे ऽभिरुद्गता । अश्वक्रान्ता च सौवीरी हृष्यका चोत्तरायता ॥२३।। रजनीति समाख्याता ऋषीणां सप्त मूर्च्छना: । आप्यायनी विश्वकृता चन्द्रा हेमा कपर्दिनी ॥२४॥ मैत्री चान्द्रमसी पित्र्या मध्यमे मूर्च्छना इमाः । नन्दा विशाला सुमुखी चित्रा चित्रवती सुखा ॥२५।। आलापा चेति गांधारग्रामे स्युः सप्त मूर्च्छना: । ताश्च स्वर्गे प्रयोक्तव्या विशेषात्तेन नोदिता: ॥२६॥" इति शार्ङ्गदेवेन विरचिते संगीतरत्नाकरे प्रथमेऽध्याये चतुर्थे ग्राम-मूर्छना-क्रम-तानप्रकरणे ॥ ३. तंता ह० ॥ [ हा० २६१] १. (त्यादीति ?) ॥ २. हे उन्नति ह० ॥
[ हा० २६२] १. हवंतेण ह० ॥ २. एव ह० ॥ ३. दुर्दर्शनं ह० ॥ ४. (समुत्पन्न ?) ॥ ५. (सूत्रदोषास्तेषां विधे: ?) ॥
[हा० २६३-३१२] १. धर्ममंगल ह० ॥२. पेक्षितत्वात् ह० ॥ ३. पात्रसमासादिप्रक्षेपाद्वा ह० । “पात्रे समितादयश्च' पा०२।१।४८॥ ४. अनुसुग्रामादम् ग्रामस्य ह० । अनुसुग्रामम् ग्रामस्य जेमू०१॥५. अनुर्यत्समया।२।१।१५॥ यं पदार्थं समया द्योत्यते तेन लक्षणभूतेनानु: समस्यते सोऽव्ययीभाव: अनुवनमशनिर्गतः । वनस्य समीपं गत इत्यर्थः ।" - पा० सिद्धान्तकौमुदी ॥ ६. “सरूपाणामेकशेष एकविभक्तौ १।२।६४॥ एकविभक्तौ यानि सरूपाण्येव दृष्टानि तेषामेक एव शिष्य ते। ... रामौ।" - पा० सिद्धान्तकौमुदी ॥ ७. पुरुषश्च पुरुषश्च पुरुषश्च पुरुषश्च पुरुषाः इत्यर्थः ॥ ८. समर्थात् ह० ॥ ९. भविनां विद्यः ह०॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
