Page Text
________________
आ.श्रीजिनदासगणिविरचितचूर्णि-हरिभद्रसूरिविर०विवृति-मल० हेमचन्द्रसूरिविर०वृत्तिभिः समेतम् २१०
द्रव्याण्यानुपूर्व्य एकैकप्रदेशावगाढान्यनानुपूर्दो द्विद्विप्रदेशावगाढान्यवक्तव्यकानीति प्राक् प्रतिज्ञातम्, एतानि चानुपूर्व्यादीनिसर्वस्मिन्नपिलोकेसन्ति, अतोयुक्त्या विचार्यमाणान्यानुपूर्वीद्रव्याण्येव स्तोकानिज्ञायन्ते, तथाहि-असत्कल्पनया किललोके त्रिंशत् प्रदेशाः, तत्र
चानानुपूर्वीद्रव्याणि त्रिंशदेव, अवक्तव्यकानि तु पञ्चदश, आनुपूर्वीद्रव्याणि तु यदि 5 सर्वस्तोकतया त्रिप्रदेशनिष्पन्नानि गण्यन्ते तथापि दशैव भवन्तीति शेषेभ्य: स्तोकान्येव
प्राप्नुवन्ति, कथमसङ्ख्येयगुणानि स्युरिति ? अत्रोच्यते- एकस्मिन्नानुपूर्वीद्रव्येये नभ:प्रदेशा उपयुज्यन्ते ते यद्यन्यस्मिन्नपि नोपयुज्य(स्तदा स्यादेवम्, तच्च नास्ति, यत एकस्मिन्नपि प्रदेशत्रयनिष्पन्ने आनुपूर्वीद्रव्ये ये. त्रयः प्रदेशास्त एवान्यान्यरूपतयाऽ-वगाढेनाऽऽ
धेयद्रव्येणाक्रान्ता: सन्तः प्रत्येकमनेकेषु त्रिकसंयोगेषु गण्यन्ते, प्रतिसंयोगमाधेयद्रव्यस्य 10 भेदात्, तद्भेदे चाधारभेदादितिभावः, एवमन्यान्यचतुष्प्रदेशा-वगाढाद्याधेयेनाध्यासितत्वात्त
एवानेकेषु चतुष्कसंयोगेष्वनेकेषु पञ्चकसंयोगेषु यावदनेकेष्वसङ्खयेयकसंयोगेषु प्रत्येकमुपयुज्यन्ते, एवं चतुरादिप्रदेशनिष्पन्नेष्वप्यानुपूर्वी-द्रव्येषु ये चतुरादयः प्रदेशास्तेषामप्यन्यान्यसंयोगोपयोगिताभावनीया, तस्मादसङ्ख्येय-प्रदेशात्मके स्वस्थित्या
व्यवस्थिते लोके यावन्तस्त्रिकसंयोगादयोऽसङ्ख्येयकसंयोगपर्यन्ता: संयोगा जायन्ते 15 तावन्त्यानुपूर्वीद्रव्याणिभवन्ति प्रतिसंयोगमाधेयद्रव्यस्यभेदेनावस्थितिसद्भा-वात्, आधेयभेदे
चाधारभेदात्, न हि नभःप्रदेशा येनैव स्वरूपेणैकस्मिन्नाधेये उपयुज्यन्ते तेनैव स्वरूपेणाधेयान्तरेऽपि, आधेयैकताप्रसङ्गात्, एकस्मिन्नाधारस्वरूपे तदवगाहाभ्युपगमात्, घट-तत्स्वरूपवत् । तस्मात् त्र्यादिसंयोगानां लोके बहुत्वादानुपूर्वीणां बहुत्वं भावनीयम् ।
अवक्तव्यकानि तुस्तोकानि, द्विकसंयोगानां तत्रस्तोकत्वात् । अनानुपूर्वोऽपिस्तोका एव, 20 लोकप्रदेशसङ्ख्यामात्रत्वात्।
अत्रसुखप्रतिपत्त्यर्थं लोके किल पञ्चाकाशप्रदेशा: कल्प्यन्ते, तद्यथा- । अत्रानानुपूर्व्यस्तावत् पञ्चैवप्रतीताः, अवक्तव्यकानि त्वष्टौ, द्विर्कसंयोगानामिहाष्टानामेव सम्भवात्, आनुपूर्व्यस्तु षोडश संभवन्ति, दशानां त्रिकसंयोगानां पञ्चानां चतुष्कसंयोगा
नामेकस्य तु पञ्चकैसंयोगस्येह लाभात्, दश त्रिकसंयोगा: कथमिह लभ्यन्ते ? इति चेत्, 25 उच्यते- षट् तावत् मध्यव्यवस्थापितेन सह लभ्यन्ते, चत्वारस्तु त्रिकसंयोगा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001106 |
| Book Title | Agam 45 Chulika 02 Anuyogdwar Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | Aryarakshit |
| Author | Punyavijay, Jambuvijay |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1999 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, G000, G010, & agam_anuyogdwar |
| File Size | 11 MB |