________________
अनुयोगद्वारसूत्रम् [सू० ११३]
ते चाऽऽनुपूर्व्यामन्तर्भवन्ति, अतस्तदपेक्षया आनुपूर्वीद्रव्याणि शेषात् समस्तादपि द्रव्यादसङ्ख्यातगुणानि, किं पुनरनानुपूर्व्यवक्तव्यकद्रव्यमात्रात्, ततो यथोक्तमेव व्याख्यानं कर्तव्यमित्यलं विस्तरेण । अणाणुपुव्वीदव्वाइमित्यादि इहानानुपूर्वीद्रव्याण्यवक्तव्यकद्रव्याणि च शेषद्रव्याणां यथाऽसङ्ख्याततम एव भागे भवन्ति, न शेषभागेषु, तथाऽनन्तरोक्तन्यायादेव भावनीयमिति ७ ।
१६३
[सू० ११३] [१] णेगम-ववहाराणं आणुपुव्वीदव्वाई कयरम्मिभावे होज्जा ? किं उदइए भावे होज्जा ? उवसमिए भावे होज्जा ? खाइए भावे होज्जा ? खाओवसमिए भावे होज्जा ? पारिणामिए भावे होज्जा ? सन्निवाइए भावे होज्जा ? णियमा साइपारिणामिए भावे होज्जा ।
[२] → अणाणुपुव्विदव्वाणि अवत्तव्वयदव्वाणि य एवं चेव 10 भाणियव्वाणि ।←
5
[चू० ११३] कतरम्मि भावे इत्यादि । भवनं भूतिर्वा भाव: औदयिकादिः, स पञ्चधा सन्निपातिकश्च। एत्थ परिणतिलक्खणो पारिणामिको । सो दुविधो- सादि अणादी य। अब्भिंदधणुमादिएसु सादी, धम्मा -ऽधम्मादिसु अणादी य । आणुपुव्विमादिया तिणि विदव्वविकप्पा सातिपारिणामिते भावे भवंति । सेसा उस्सण्णं जीवसंभवा भावा, 15 तेण तेसिं पडिसेधो । सेसं सुत्तसिद्धं ।
Jain Education International
[हा० ११३] साम्प्रतं भावद्वारम्, तत्रेदं सूत्रं णेगम - ववहाराणं आणुपुव्विदव्वाई कतरम्मि भावे होज्ज ती (त्ती) त्यादि, इह कर्मविपाक उदय:, उदय एवौदयिकः, स चाष्टानां कर्मप्रकृतीनामुदयः, तत्र भवस्तेन वा निर्वृत्त औदयिकः । उपशमो मोहनीयकर्मणोऽनुदयः, स एवौपशमिकस्तत्र भवस्तेन वा निर्वृत्त इति । क्षय: कर्मणोऽत्यन्तविनाश:, 20 स एव क्षायिकस्तत्र भवस्तेन वा निर्वृत्त इति । कर्मण एव कस्यचिदंशस्य क्षयः कस्यचिदुपशमः, ततश्च क्षयश्चोपशमश्च क्षयोपशमौ, ताभ्यां निर्वृत्तः क्षायोपशमिकः । परिणमनं परिणामः, द्रव्यस्य तथा भाव इत्यर्थः, स एव पारिणामिकः, तत्र भवस्तेन वा निर्वृत्त
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
