Page Text
________________
अनुयोगद्वारसूत्रम् [ सू० ८७-९१]
१२५
10
भावोपक्रमो द्विविधः प्रज्ञप्तः, तद्यथा-आगमतश्च नोआगमतश्च, तत्रोपक्रमशब्दार्थज्ञः तत्र चोपयुक्त आगमतो भावोपक्रमः । से किं तं नोआगमओ इत्यादि, अत्रोत्तरम्नोआगमओ भावोवक्कमे दुविहे इत्यादि, इहाभिप्रायाख्यो जीवद्रव्यपर्यायो भावशब्देनाभिप्रेतः, उक्तं च- भावाभिख्या: पञ्च स्वभाव-सत्ता-ऽऽत्म-योन्यभिप्रायाः [ ] ततश्च भावस्य परकीयाभिप्रायस्योपक्रमणं यथावत् परिज्ञानं भावोपक्रमः । स 5 च द्विविध:-प्रशस्तोऽप्रशस्तश्चेति, तत्राप्रशस्ताभिधित्सया आह- से किं तमित्यादि। अत्र निर्वचनम्- अप्पसत्थो डोडिणि-गणिआ-अमच्चाईणं ति, इदमिह तात्पर्यम्ब्राह्मण्या वेश्यया अमात्येन च यत् परकीयभावस्य यथावत् परिज्ञानलक्षणमुपक्रमणं कृतं सोऽप्रशस्तो भावोपक्रमः, संसारफलत्वात् । तत्र कथं ब्राह्मण्यादिभिः परभावोपक्रमणमकारीति ?, अत्रोच्यते -
एकस्या ब्राह्मण्यास्तिस्रः पुत्रिका: । तासां च परिणयनानन्तरं तथा करोमि यथैता: सुखिता भवन्तीति विचिन्त्य माता ज्येष्ठदुहितरं प्रत्यवोचत्-यदुत त्वया वासभवनसमागमे स्वभर्ता कञ्चिदपराधमुद्भाव्य मूर्ध्नि पादप्रहारेण हन्तव्यः, हतश्च यदनुतिष्ठति तन्ममाऽऽख्येयम्, कृतं च तया तथैव, सोऽप्यतिस्नेहतरलितमना ‘अयि प्रियतमे ! पीडितस्ते सुकुमालश्चरणो भविष्यति' इत्यभिधानपूर्वकं तस्याश्चरणोपमर्दनं चकार, अमुंच व्यतिकरं 15 सा मात्रे निवेदितवती, साऽप्युपक्रान्तजामातृभावा हृष्टा दुहितरं प्रत्यवादीत्- पुत्रिके ! यद् रोचते तत् तदीयगृहे कुरु त्वम्, न तवाऽवचनकरो भर्ता भविष्यतीति । द्वितीयाऽपि तथैव शिक्षिता, तयाऽपि च तथैव स्वभर्ता शिरसि प्रहतः, केवलमसौ 'नैतच्छिष्टानां युज्यते' इत्यादि किञ्चित्क्षणमेकं झषित्वा उपरतः, तस्मिंश्च तयामातुर्निवेदिते मात्राप्रोक्तम् - वत्से! त्वमपि यथेष्टं तद्गृहे विजृम्भस्व, केवलं त्वद्भर्ता क्षणमेकं झषित्वा स्थास्यति । एवं च 20 तृतीययाऽपि प्रहतः, केवलममुना समुच्छलदतुच्छकोपेन 'नूनमकुलीना त्वम् ?, यैवं शिष्टजनानुचितं विचेष्टसे' इत्याद्यभिधाय गाढं कुट्टयित्वागृहान्निष्काशिता। तया चाऽऽगत्य सर्वं मात्रे निवेदितम्, तयाऽपि विज्ञातजामातृभावया गत्वा तत्समीपं 'वत्स ! कुलस्थितिरस्माकमियं यद्तप्रथमसमागमेवध्वावरस्येत्थंकर्तव्यम्' इत्यादि किञ्चिदभिधाय कथमप्यनुनयितोऽसौ, दुहिता च प्रोक्ता- वत्से ! दुराराधस्ते भर्ता भविष्यति, परमदेवता- 25 वदप्रमत्तया समाराधनीय इति।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001106 |
| Book Title | Agam 45 Chulika 02 Anuyogdwar Sutra Part 01 |
| Original Sutra Author | Aryarakshit |
| Author | Punyavijay, Jambuvijay |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1999 |
| Total Pages | 540 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, G000, G010, & agam_anuyogdwar |
| File Size | 11 MB |