________________
आ.श्रीजिनदासगणिविरचितचूर्णि-हरिभद्रसूरिविर०विवृति-मल० हेमचन्द्रसूरिविर०वृत्तिभिः समेतम् ५८
कारणमेव द्रव्यावश्यकं भवितुमर्हति, भूतस्य भाविनो वा *[ ] इत्यादिपूर्वोक्तवचनात्, कारणं चाऽऽगमस्य चेतनाधिष्ठितमेव शरीरम्, न त्विदम्, चेतनारहितत्वात्, तस्यापि तत्कारणत्वेऽतिप्रसङ्गात्, सत्यम्, किन्त्वतीतपर्यायानु
वृत्त्यभ्युपगमपरनयानुवृत्त्याऽतीतमावश्यककारणत्वपर्यायमपेक्ष्य द्रव्यावश्यकताऽस्योच्यत 5 इत्यदोषः।
स्यादेवम्, यद्यत्रार्थे कश्चिद् दृष्टान्त: स्यादिति विकल्प्य पृच्छति- यथा कोऽत्र दृष्टान्तः ? इति पृष्टे सत्याह - यथाऽयं मधुकुम्भ आसीदित्यादि। एतदुक्तं भवति- यथा मधुनिघृतेवाप्रक्षिप्यापनीते तदाधारत्वपर्यायेऽतिक्रान्तेऽप्ययं मधुकुम्भ: अयं चघृतकुम्भ
इति व्यपदेशो लोके प्रवर्तते, तथा आवश्यककारणत्वपर्यायेऽतिक्रान्तेऽपि अतीत10 पर्यायानुवृत्त्या द्रव्यावश्यकमिदमुच्यत इति भावः । निगमयन्नाह - सेतमित्यादि, तदेतद् ज्ञशरीरद्रव्यावश्यकम्।
[सू० १८] से किं तं भवियसरीरदव्वावस्सयं ? भवियसरीरदव्वावस्सयं- जेजीवेजोणिजम्मणणिक्खंतेइमेणंचेवसरीरसमुस्सएणंआदत्तएणं जिणोवदिट्टेणं भावेणं आवस्सए त्ति पयं सेयकाले सिक्खिस्सइ, न ताव 15 सिक्खइ । जहा को दिटुंतो? अयं महुकुंभे भविस्सइ, अयं घयकुंभे भविस्सइ। सेतंभवियसरीरदव्वावस्सयं।
[सू० १९] से किं तं जाणगसरीरभवियसरीरवतिरित्ते दव्वावस्सए? जाणगसरीरभवियसरीरवतिरित्ते दव्वावस्सए तिविधेपण्णत्ते। तंजहा -
लोइए १, कुप्पावयणिते २, लोउत्तरिते ३। 20 सू०२०]से किंतंलोइयंदव्वावस्सयं? लोइयंदव्वावस्सयं-जे इमे
राईसर-तलवर-माडंबिय-कोडुंबिय-इब्भ-सेटि-सेणावइ-सत्थवाहप्पभितिओ कल्लं पाउप्पभायाए रयणीए सुविमलाए फुल्लुप्पल* दृश्यतां पृ० ३६ पं०१२ ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org