________________
૪. સૂક્ષ્મ સંપરાય
૫. યથાખ્યાત ચારિત્ર
મધ્યમથી ૪ ઉપવાસ, અને ઉત્કૃષ્ટથી ૫ ઉપવાસ, પારણામાં પણ આયંબિલ કરે. આ પ્રમાણે ૬ માસ તપ કરે પછી તપ કરનાર સેવા કરે અને સેવા કરનાર તપ કરે એમ ૬ માસ સુધી તપ કરે, ત્યાર બાદ ગુરુ તપ કરે, બાકીના ૮માંથી ૧ ગુરુ બને અને ૭ સેવા કરે. આ પ્રમાણે અઢાર મહિના સુધીનું આ તપ છે તે દ્વારા ચારિત્ર નિર્મળ કરે તે પરિહાર વિશુદ્ધિ.
Jain Education International
: ઉપશમશ્રેણી અને ક્ષપકશ્રેણીમાં ચઢેલો આત્મા આઠમા-નવમા ગુણઠાણા પછી મોહનીય કર્મને ઉપશમાવીને અથવા ખપાવીને દસમે ગુણઠાણે જ્યારે આવે ત્યારે સૂક્ષ્મ એવો ફક્ત લોભ જ કષાય ઉદયમાં બાકી રહે તે સૂક્ષ્મ સંપરાય ચારિત્ર કહેવાય છે.
: જેવું ભગવન્તોએ કહ્યું છે તેવું સંપૂર્ણ વીતરાગ-રાગદ્વેષ વિનાનું સર્વથા નિર્દોષ જે ચારિત્ર તે યથાખ્યાત ચારિત્ર. આ ચારિત્ર ૧૧-૧૨-૧૩-૧૪ એમ ચાર ગુણઠાણાઓમાં હોય છે. આ ચારિત્રમાં મોહનીય કર્મનો ઉદય બિલકુલ નથી માટે વીતરાગ ચારિત્ર છે. આ પ્રમાણે સંવર તત્ત્વના ૫૭ ભેદોનું વર્ણન પૂર્ણ થયું.
> (૭) નિર્જરાતત્ત્વ :
જૂનાં બાંધેલાં કર્મોનો અંશે અંશે ક્ષય કરવો તે નિર્જરા કહેવાય છે. આત્મામાં બંધાયેલાં કર્મોને તોડવા માટે તપ એ પ્રધાન કારણ છે પરંતુ તે તપ ફક્ત આહારના ત્યાગથી જ નથી માટે બે પ્રકારે છે. એક બાહ્ય તપ
૫૩
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
