________________
અધ્યાય : ૨-સૂત્ર-૪
તત્ત્વાર્થાધિગમસૂત્ર
૭ ભેદો ઉપશમાવવાથી સમ્યક્ત્વ આવે છે. અને મોહનીયકર્મના બાકીના ૨૧ ભેદો ઉપશમાવવાથી ચારિત્ર આવે છે.
४०
ઉપશમસમ્યક્ત્વ - ૪થી૧૧ સુધી હોય છે. અને ઉપશમચારિત્ર ૯થી૧૧માં હોય છે. ૨-૩.
ज्ञानदर्शनदानलाभभोगोपभोगवीर्याणि च ૨-૪ જ્ઞાનદર્શનદાનલાભભોગોપભોગવીર્યાણિ ચ જ્ઞાન-દર્શન-દાન-લાભ-ભોગ-ઉપભોગ-વીર્યાણિ ચ ૨-૪
૨-૪
સૂત્રાર્થ- જ્ઞાન-દર્શન-દાન-લાભ-ભોગ-ઉપભોગ-વીર્ય અને સમ્યક્ત્વ તથા ચારિત્ર એમ ક્ષાયિકભાવના કુલ નવ ભેદો છે. ૨-૪.
ભાવાર્થ - ચાર ઘાતીકર્મોનો સર્વથા ક્ષય થવાથી આત્મામાં જે ગુણ પ્રગટ થાય છે. તેને ક્ષાયિક ભાવ કહેવાય છે. તેના નવ ભેદો છે. આ નવભેદો ચાર ઘાતીકર્મોના ક્ષયથી પ્રગટ થાય છે. તે આ પ્રમાણે
(૧) કેવલજ્ઞાન - જ્ઞાનાવરણીયકર્મના ક્ષયથી ઉત્પન્ન થાય છે. (૨) કેવલદર્શન - દર્શનાવરણીયકર્મના ક્ષયથી ઉત્પન્ન થાય છે. (૩) દાનાદિ પાંચલબ્ધિ - અંતરાયકર્મના ક્ષયથી ઉત્પન્ન થાય છે. (૮) ક્ષાયિકસમ્યક્ત્વ-મિથ્યાત્વમોહનીયાદિ દર્શન સપ્તકના ક્ષયથી આ સમ્યક્ત્વ પ્રગટ થાય છે.
(૯) ક્ષાયિકચારિત્ર-ચારિત્રમોહનીયકર્મના ક્ષયથી ક્ષાયિકભાવનું ચારિત્ર આવે છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org