________________
કર્મવિપાક
પ્રદેશોદય તો માત્ર પ્રાપ્ત થયેલા તે તે ગુણોમાં અતિચાર ઉત્પન્ન કરે છે. અને સંજ્વલન કષાયનો રસોદય કે પ્રદેશોદય બન્ને યથાખ્યાત ચારિત્રનો ઘાત કરે છે. પરંતુ સામાયિકાદિ શેષ ચારિત્રોનો ઘાત કરતો નથી પરંતુ તે સંજ્વલન કષાયનો બન્ને પ્રકા૨નો ઉદય શેષચારિત્રોમાં અતિચાર ઉત્પન્ન કરે છે. (આ વિષય શિક્ષકબંધુએ સૂક્ષ્મતાથી સમજાવવો.) ૧૮.
હવે સોળે કષાયોની તીવ્ર-મંદતા સમજાવવા માટે અનુક્રમે ૧૬ દૃષ્ટાંતો ગ્રંથકારશ્રી સમજાવે છે -
નત-રેણુ-પુથ્વી-પય-રા$-સરસો ચડવ્યો જોદ્દો । તિળિસલયા-દુ-પ્રિય-સેનËબોવમો માળો ॥૨૧॥ માયાવત્તેદિ-ગોમુત્તિ-મિં-સિંગ-ધળવંસિમૂલસમાં હોદ્દો નિદણુંનળ-દમ-િિમ-રાળ-સામાનો ॥૨૦॥ ગત-રેણુ-પૃથ્વી-પર્વત-રાપ્તિ,વૃશશ્ચતુર્વિધ: ોધઃ । ત્તિનિશાતા-જાબાસ્થિ-શૈલસ્તથ્યોપમો માનઃ શ્ मायाऽवलेखिका - गोमूत्रिका भेष शृङ्ग- घनवंशीमूलसमा । હોમો હરિદ્રા-જીઅન-મ-મિરાસમાન: || ૨૦ || શબ્દાર્થ :- નલ = પાણીમાં, રેણુ = રેતીમાં, પુથ્વી = પૃથ્વીમાં, પર્વતમાં પડેલી, રાફ = રેખા (ફાટ-તિરાડ), સરિસો – સરખો, चडव्विहो = ચાર પ્રકારનો, જોો ક્રોધ જાણવો, તિખિલ-નયા નેતરની સોટી, ૬ = કાષ્ઠની સોટી, અદ્ગિમ પત્થરના થાંભલાની, નવમો = ઉપમાવાળો,
पव्वय
=
હાડકાં, સેત્તસ્થંભ
માળો
માન સમજવો.
=
=
Jain Education International
=
=
=
-
समा
માયા = માયા (કપટ), અવìત્તિ = લાકડાની છોલ, ગોમુત્ત ગોમૂત્રિકા, મિંઢસિં ઘેટાના શિંગડાં, પળવંત = મજબૂત વાંસના મૂલ, સરખી ચાર જાતની છે, તોદ્દો = લોભ, ઇતિર્ = હળદર, અંજન-કાજળ, મ કાદવ-ગાડાંના પૈડાનો મેલ, િિમરાન કિરમજીનો રંગ, સમાળો તેની સમાન ચાર લોભ જાણવા.
खंजण
૯૫
=
For Private & Personal Use Only
=
-
=
=
www.jainelibrary.org