________________
અઢારમું] આ૦ પ્રદ્યોતનસૂરિ
૩પ૭ રુદ્રદામા જેન રાજા હતા. ગાળો દર્શવાસાત્ત લુહાવધનિવૃત્તિ તરતિજ્ઞા શબ્દો તેના જૈનત્વને ટેકો આપે છે. કચ્છ-ભુજના ફર્ગ્યુસન મ્યુજિયમમાં શક સં. પર ના મહાક્ષત્રપ રુદ્રદામાના ૪ શિલાલેખ છે, જેમાં શ્રમણ સંબંધી લખાણ છે. તેના સેજકાળમાં વિ. સં. ૧૫૦ એ ગિરનાર તીર્થનો માટે જીર્ણોદ્ધાર થયો છે.
રુદ્રદામાને દાસજીદ અને મહાક્ષત્રપ ભદ્રમુખ રુદ્રસિંહ એમ બે પુત્રો અને એક પુત્રી હતી, તે જૈન હતાં. આ ભાઈઓએ ગિરનાર પર ભગવાન નેમિનાથના કેવલજ્ઞાન તથા મિક્ષના સ્થાને જિનાલયને ઉપયેગી કામ કરાવેલ છે, જેનો લેખ જુનાગઢમાં વિદ્યમાન છે.
રુદ્રસિંહના પુત્ર રુદ્રસેને શક સં. ૧૨૬ ના ભાવે શુ પના રેજ સત્ર ઊભું કર્યું હતું.
મળેલા શિલાલેખો ઉપરથી ક્ષત્રપ જેન હેવાનું તારવી શકાય છે. બીજાં ઉત્કીર્ણ સાધનો મળશે તો ઇતિહાસ પર વધુ પ્રકાશ પડશે એ નકકી વાત છે.
( જુઓ: મહાક્ષત્રપ રાજા રુદ્રદામાં, ગુજરાતના એતિહાસિક
લેખે, ન, ૮, ૯, ૧૫, ૧છે. જેને સત્ય પ્રકાશ. . ૩૭, ૭૦.) ઘ મલી નગર
ઈરાનનના શકો આ૦ કાલિકરિ સાથે ભારતમાં આવ્યા ત્યારે તેઓએ મીયાણ બંદરેથી સૌરાષ્ટ્રમાં પ્રવેશ કર્યો અને બડાના વંશમાં ખૂબ ફાફલ્ય લાગે છે. કેમકે એને પીવ રુદ્રદામે તો શુદ્ધ આર્ય કેળવણી પામ્યો હતો અને ખરેખર આર્ય હિન્દી હતો. મુળે વિદેશી એવા આ શકે હિન્દમાં આવીને હિન્દી બની ગયા. પિતાનાં નામોમાં પણ સંસ્કૃત શબ્દો (જ્ય, રુદ્ર) વાપરવા મંડ્યા. પિતાના લેખમાં સંસ્કૃત ભાષા વાપરવા મંડ્યા અને પોતાની આખી સંસ્કૃતિને હિન્દી બનાવવા મંડ્યા. એ બધું કાલકાચાર્યે આ વિદેશીને પણ શુદ્ધ દેશી સંસ્કૃતિ આપવાની અખત્યાર કરેલી નીતિને વિજય બતાવે છે.
( પૃષ્ઠ : ૬૫) સિધુ-સૌવીર (પંજાબ) રાષ્ટ્ર કાંઠાને પ્રદેશ અંગ બંગાલ અને કલિંગમાં જૈનધર્મનું પ્રાબલ્ય હતું. ન આવનાર વેદધર્મ પણ જૈનધર્મથી રંગાઈ જતો હતો. માટે જ વેદધર્મના આચાર્યોએ એક નિયમ બનાવી રાખો. હતો કે– વુિ-સૌવીર-સૌwાં તથા પ્રાતવાસનઃ |
अङ्ग-वङ्ग-कलिङ्गाश्च, गत्या संस्कारमहति ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
