Tattvartha sutra

SR No.: 001074
Original Sutra Author: Umaswati, Umaswami
Author: Sukhlal Sanghavi
Publisher: Jain Sahitya Prakashan Mandir
Publication Year: 1977
Total Pages: 667
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati, Tattvartha Sutra, Philosophy, J000, J001, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size: 23 MB

Page 73

४८
આધાર વિનાનું છે. તે ઉપરાંત સિદ્ધસેન દિવાકરના જીવનવૃત્તાંતવાળા જે પ્રાચીન કે અર્વાચીન પ્રબંધો મળે છે, તેમાં
ક્યાય પણ ગંધહસ્તીપદ વપરાયેલું નજરે નથી પડતું. જ્યારે દિવાકરપદજૂના પ્રબંધ સુધ્ધામાં અને બીજા પ્રાચીન આચાર્યોના ચર સુધ્ધામાં વપરાયેલું મળે છે. બીજો પ્રબળ અને અકાટય પુરાવો એ છે કે, ઉ. યશોવિજ્યજી પહેલાંના અનેક
૧. ભદ્રેશ્વરકૃત “કથાવલી ગત સિદ્ધસેન પ્રબંધ, અન્યલિખિત સિદ્ધસેનપ્રબંધ', “પ્રભાવક ચરિત્ર ”ગત વૃદ્ધવાદિપ્રબંધાતગત સિદ્ધસેન પ્રબંધ, પ્રબંધચિંતામણિ ગત વિક્રમપ્રબંધ અને ચતુર્વિશતિપ્રબંધ.
સિદ્ધસેનના જીવનપ્રબંધમાં જેમ દિવાકર ઉપનામ આવે છે અને તેનું સમર્થન મળે છે, તેમ ગંધહસ્તી વિષે કાંઈ જ નથી. જે ગધહસ્તીપદને આટલો બધે જૂને પ્રયોગ મળે છે, તે એ પ્રશ્ન રહે જ છે કે, જુના ગ્રંથકારોએ દિવાકરપદની જેમ ગંધહસ્તીપદ સિદ્ધસેનના નામ સાથે કે તેમની કેઈ ઉપલબ્ધ નિશ્ચિત કૃતિ સાથે વાપરેલું કેમ નથી મળતું ?
૨. જુઓ હરિભદ્રસૂરિકૃત "પંચવસ્તુ ગાથા ૧૦૪૮, પૃ. ૧૫૬. ૩. સરખામણું માટે જુઓ –
“निद्गादयो यत: समधिगताया एव दर्शनलब्धेः उपयोगघाते प्रवर्तन्ते चक्षुर्दर्शनावरणादिचतुष्टयं तूझाच्छेदित्वात् मूलघातं निहन्ति
નશ્વિમ” કૃતિ – ‘તત્ત્વાર્થભાષ્યવૃત્તિ” પૃ૦ ૧૩૫, ૫૦ ૪. __“आह च गन्धहस्ती निद्रादयः समधिगताया एव दर्शनलब्धेरुपघाते वर्तन्ते दर्शनावरणचतुष्टयं तूगमाच्छेदित्वात् समूलघातं हन्ति
મિતિ” – ‘પ્રવચનસારોદ્ધાર ની સિદ્ધસેનીય વૃત્તિ પૃ. ૩૫૮, પ્રવ પં૫, “સિત્તરીટીકા”, મલયગિરિકૃત, ગાથા ૫. દેવેન્દ્રત પ્રથમ કર્મગ્રંથ ટીકા, ગાથા ૧૨.
સ

Translation AI Generated

The text is without a basis. Additionally, the ancient or modern texts that contain the life account of Siddhasena Divakara do not show any usage of the term Gandhahastipada. In contrast, the term Divakarapada appears in the works of earlier authors as well as in the pure works of other ancient teachers. Another strong and undeniable evidence is that before U. Yashovijaya, many works such as “Kathavali Gata Siddhasena,” “Anyalikhita Siddhasena,” “Prabhavak Charitra Gata Vruddhavadiprabandha,” “Prabandhachintamani Gata Vikramaprabandha,” and “Chaturvishatiprābandha” by Bhadresvara are present.

In the life account of Siddhasena, while the term Divakara is mentioned and supported, there is nothing regarding Gandhahasti. The widespread usage of the term Gandhahastipada raises the question of why earlier authors do not mention it similarly to how they use Divakarapada in relation to Siddhasena or alongside any of their established works.

2. See Haribhadrasuri's "Panchavastu Gatha 1048, p. 156.
3. For comparison see –
“निद्गादयो यत: समधिगताया एव दर्शनलब्धेः उपयोगघाते प्रवर्तन्ते चक्षुर्दर्शनावरणादिचतुष्टयं तूझाच्छेदित्वात् मूलघातं निहन्ति नश्वरम्” – ‘Tattvarthabhāṣyavṛtti’ p. 135, 50.
4. “आह च गन्धहस्ती निद्रादयः समधिगताया एव दर्शनलब्धेरुपघाते वर्तन्ते दर्शनावरणचतुष्टयं तूगमाच्छेदित्वात् समूलघातं हन्ति मिति” – ‘Pravachanasarodhdhara ni Siddhaseniyavṛtti’ p. 358, prav p. 5, “Sittaritikā,” Malayagiri’s work, Gatha 5. Devendra's first karmagrantha tika, Gatha 12.