Tattvartha sutra

SR No.: 001074
Original Sutra Author: Umaswati, Umaswami
Author: Sukhlal Sanghavi
Publisher: Jain Sahitya Prakashan Mandir
Publication Year: 1977
Total Pages: 667
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati, Tattvartha Sutra, Philosophy, J000, J001, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size: 23 MB

Page 521

૧૪
તત્ત્વાર્થસૂત્ર
હેતુઓના કથનની પરંપરા કાઈ પણ એક જ કર્મોંમાં સંભવતા ચાર અશાના કારણનું પૃથક્કરણ કરવા માટે છે. પાંચ અંધહેતુઓની પરંપરાના આશય । ચારની પરંપરા કરતાં જુદો નથી જ, અને જો હાય તો તે એટલેા જ છે કે, જિજ્ઞાસુ શિષ્યાને બહેતુ વિષે વિસ્તારથી જ્ઞાન કરાવવું.
અંધહેતુઓની વ્યાખ્યા
મિથ્યાત્વ : મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાદર્શન, અર્થાત્ સભ્યગ્દર્શનથી ઊલટુ હાય તે. સમ્યગ્દર્શન એ વસ્તુનું તાત્ત્વિક શ્રદ્ધાન હાવાથી, વિપરીત દૃન એ પ્રકારનું ફલિત થાય છે. પહેલુ, વસ્તુના યથા શ્રદ્દાનના અભાવ, અને ખીજી વસ્તુનુ
અયથા શ્રદ્ધાન. પહેલા અને બીજામાં ફેર એ છે કે, પહેલું તદ્દન મૂઢ દશામાં પણ હેાય, જ્યારે બીજું તે વિચારદશામાં જ હાય. વિચારશક્તિને વિકાસ થયા છતાં જ્યારે અભિનિવેશથી કાઈ એક જ દૃષ્ટિને વળગી રહેવામાં આવે છે, ત્યારે વિચારદશા હૈાવા છતાં અતત્ત્વના પક્ષપાતને લીધે એ દૃષ્ટિ મિથ્યાદર્શોન કહેવાય છે. એ ઉપદેશજન્ય હોવાથી અભિગૃહીત કહેવાય છે. જ્યારે વિચારદશા જાગી ન હેાય, ત્યારે અનાદિ કાલીન આવરણના ભારને લીધે માત્ર મૂઢતા હેાય છે. તે વખતે જેમ તત્ત્વનું શ્રદ્ધાન નથી, તેમ અતત્ત્વનું પણ શ્રદ્ધાન નથી; એ વખતે ફકત મૂઢતા હાઈ તત્ત્વનું અશ્રદ્ઘાન હેાય છે. તે નૈસગિક-ઉપદેશનિરપેક્ષ હાવાથી અનભિગ્રહીત' કહેવાય છે. દૃષ્ટિ કે પ’થના ઐકાંતિક બધા જ દાગ્રહો અભિગૃહીત મિથ્યાદર્શન છે; તે મનુષ્ય જેવી વિકસિત જાતિમાં હાઈ શકે. અને બીજુ અનભિગ્રહીત મિથ્યાદર્શીન કીટ, પત ંગ આદિ જેવી મૂર્છિત ચૈતન્યવાળી જાતિમાં સંભવે.

Translation AI Generated

14
Tattvarthasutra
The tradition of stating the causes is to distinguish the four types of causes in a single karma. The intention of the tradition of the five blind causes is not different from that of the four, and if there is any difference, it is only that it is necessary to explain the subject in detail to the inquisitive disciple.
Definition of Blind Causes
Mithyatva: Mithyatva means false vision, which is the direct opposite of right vision. Right vision arises from a true understanding of things, while contrary vision arises from a misunderstanding. The first involves a complete lack of understanding of the truth of things, while the second involves a misunderstanding of things. The difference between the first and the second is that the first can exist in a completely ignorant state, whereas the second exists in a thoughtful state. Even though the thought process may be developed, if due to strong attachment one remains fixed on a single viewpoint, the perspective is called mithyadarshan (false vision) due to bias against the truth, even while being in a thoughtful state. As it is instructional, it is termed 'abhrigraha'. When the thoughtful state is not active, ignorance purely results from the burden of beginningless coverings. At that time, just as there is no understanding of truth, there is also no understanding of the false; at that time, there is only ignorance, which is a lack of faith in the truth. This is termed 'ungrasped owing to being independent of natural instruction'. All forms of attachment to vision, whether direct or peripheral, are included as mithyadarshan; they can exist in a developed species like humans. The other ungrasped mithyadarshi (false seer) could potentially be in a species like insects, worms, etc., with a muddled consciousness.