Tattvartha sutra

SR No.: 001074
Original Sutra Author: Umaswati, Umaswami
Author: Sukhlal Sanghavi
Publisher: Jain Sahitya Prakashan Mandir
Publication Year: 1977
Total Pages: 667
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati, Tattvartha Sutra, Philosophy, J000, J001, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size: 23 MB

Page 48

२३
સૂત્રગ્રંથને જ લક્ષી લખાયેલી ભાસે છે; તેમ જ ભાષ્યના અંતમાં રહેલી પ્રશસ્તિ પણ મૂળ સૂત્રકારની માનવામાં કાંઈ ખાસ અસંગતિ નથી. તેમ છતાંય એ પ્રશ્ન ઊભો જ રહે છે કે જે ભાષ્યકાર સૂત્રકારથી ભિન્ન હોય, અને તેમની સામે સૂત્રકારની રચેલી કારિકાઓ તથા પ્રશસ્તિ હોય, તે તેઓ પિતે પિતાના ભાષ્યના પ્રારંભમાં અને અંતમાં કાંઈ ને કાંઈ મંગલ, પ્રશસ્તિ જેવું લખ્યા વિના રહે ખરા? વળી એમણે પિતા તરફથી આદિ કે અંતમાં કશું જ નથી લખ્યું એમ માની લઈએ તોયે, એક સવાલ રહે જ છે કે, ભાષ્યકારે જેમ સૂત્રનું વિવરણ કર્યું, તેમ સૂત્રકારની કારિકાઓ અને પ્રશસ્તિગ્રંથનું વિવરણ કેમ ન કર્યું કે શું તેઓ સૂત્રગ્રંથની વ્યાખ્યા કરે અને તેના આદિ તથા અંતના ગંભીર મનહર અને મહત્વપૂર્ણ ભાગની વ્યાખ્યા કરવી છેડી દે, એમ બને ખરું ? આ સવાલ આપણને એવી નિશ્ચિત માન્યતા ઉપર લઈ જાય છે કે, ભાષ્યકાર સૂત્રકારથી ભિન્ન નથી અને તેથી જ તેમણે ભાષ્ય લખતી વખતે શરૂઆતમાં પિતાના સૂત્રગ્રંથને લક્ષી કારિકાઓ રચી તેમજ મૂકી, અને અંતમાં સૂત્ર તેમજ
મુદ્રિત “રાજવારિકને અંતે તે પદ્યો જોવામાં આવે છે. દિગંબરાચાર્ય અમૃતચંદ્ર પણું પોતાના “તત્વાર્થસારમાં એ જ પદ્યો નંબરના થોડાક ફેરફાર સાથે લીધાં છે.
આ અંતનાં પદ્યો ઉપરાંત ભાષ્યમાં વચ્ચે વચ્ચે મારી જીં ' ઇત્યાદિ નિર્દેશન સાથે અને ક્યાંઈક કશા જ નિદેશ વિના કેટલાંક પદ્યો આવે છે. એ પડ્યો ભાષ્યના કર્તાનાં જ છે કે બીજા કેઈનાં છે. એ જાણવાનું કાંઈ વિશ્વસ્ત સાધન નથી. પણ ભાષા અને રચના જોતાં તે પદ્ય ભાષ્યકારનાં જ હોવાનો સંભવ વિશેષ લાગે છે.

Translation AI Generated

23
The Sutra text is considered to be the one specifically highlighted; similarly, there is no particular inconsistency in considering the praise at the end of the commentary as stemming from the original sutra author. Nevertheless, the question remains as to whether a commentator who is different from the sutra author can still write anything akin to auspicious verses or praises at the beginning and end of the commentary, especially when presented with the verses and praises composed by the original sutra author. Moreover, assuming they did not write anything from the father either at the beginning or the end, there still remains the question of why the commentator, having elaborated on the sutras, did not elaborate on the verses and the text of praise composed by the sutra author—did they choose to neglect the interpretation of the serious, enchanting, and significant parts at the beginning and end of the sutra text? This question leads us to a certain belief that the commentator is not different from the sutra author, and thus, while composing the commentary, they acknowledged and placed the verses from the father's sutra text at the beginning, and at the end, one may observe the sutras along with printed "Rajvarika." Acharya Digambara Amritachandra also included similar verses in his "Tattvarthasara" with minor modifications. In addition to these ending verses, there are some verses appearing intermittently throughout the commentary with my indicators, such as "iti," and at times without any indication. It is unclear whether those verses belong to the commentator or to others. There is no reliable means to ascertain this. However, considering the language and structure, it seems highly probable that these verses belong to the commentator.