Tattvartha sutra

SR No.: 001074
Original Sutra Author: Umaswati, Umaswami
Author: Sukhlal Sanghavi
Publisher: Jain Sahitya Prakashan Mandir
Publication Year: 1977
Total Pages: 667
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati, Tattvartha Sutra, Philosophy, J000, J001, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size: 23 MB

Page 467

ર૭૨
કે
જાણીતું છે
જ એવો નિયમ જાય તે જ
તવાથસૂત્ર ત્યાગીઓ ગમે તેવું કઠોર શ્રત પાળી દુઃખ વહેરે છે પણ તે
ધ કે બીજી તેવી દુષ્ટ લાગણીથી નહિ પણ સવૃત્તિ અને સદ્દબુદ્ધિથી પ્રેરાઈને જ. તેઓ કઠણ વ્રત લે છે ખરા; પણ ગમે તેવા દુઃખને પ્રસંગ આવવા છતાં તેમનામાં ક્રોધ, સંતાપાદિ કષાય ન થતા હોવાથી એ પ્રસંગે તેમને માટે બંધક નથી બનતા. બીજું કારણ એ છે કે, ઘણીવાર તે એવા ત્યાગીઓને કઠોરતમ રતનિયમો પાળવામાં પણ વાસ્તવિક પ્રસન્નતા હોય છે અને તેથી તેવા પ્રસંગોમાં તેમને દુઃખ કે શેક આદિને સંભવ જ નથી. એ તો જાણીતું છે કે, એકને જે પ્રસંગમાં દુઃખ થાય, તે જ પ્રસંગમાં બીજાને દુઃખ થાય જ એ નિયમ નથી તેથી એવાં વિષમ વ્રતે પાળવામાં પણ માનસિક રતિ હોવાથી એમને માટે એ દુઃખરૂપ ન હતાં સુખરૂપ જ હોય છે.
જેમ કેઈ દયાળુ વૈદ્ય વાઢકાપથી કોઈને દુઃખ અનુભવાવવામાં નિમિત્ત થવા છતાં તે કરુણવૃત્તિથી પ્રેરાયેલ હોવાને લીધે પાપભાગી નથી થતું, તેમ સાંસારિક દુઃખ દૂર કરવા તેના ઉપાયોને પ્રસન્નતાપૂર્વક અજમાવતે ત્યાગી પણ સવૃત્તિને લીધે પાપબંધક નથી થતું. [૧૨]
સાતવેરનીય વર્ષના અંધામનું : ૧. પ્રાણીમાત્ર ઉપર અનુકંપા કરવી, તે “ભૂતાનુકંપા” (બીજાના દુઃખને પિતાનું માનવાથી થતી લાગણી તે “અનુકંપા). ૨. વ્રત્યનું કંપા” એટલે અલ્પાંશે વ્રતધારી ગૃહસ્થ અને સર્વશે વ્રતધારી ત્યાગી એ બંને ઉપર વિશેષ પ્રકારે અનુકંપા કરવી તે. ૩. પિતાની વસ્તુનું બીજા માટે નમ્રપણે અર્પણ કરવું, તે 'દાન'. ૪. “સરાગસંયમાદિ ગ” એટલે સરોગસંયમ,

Translation AI Generated

72
It is known that the same rule applies to those who give up desires as it does to the ascetics who endure severe hardships; they do so not out of negative feelings or brutality, but inspired by virtue and good wisdom. They do take on strict vows; however, despite facing whatever hardships may arise, they do not experience anger or other harmful passions, and thus these hardships do not bind them. Another reason is that often the ascetics find true happiness in adhering to the strictest of vows, and therefore, in such instances, they do not encounter sorrow or distress. It is well recognized that when one suffers in a situation, it is not necessarily true that another will suffer in the same situation, so even in challenging vows, having mental delight makes it not a source of sorrow but one of happiness for them.
Just as some compassionate physicians may inadvertently cause pain to someone through their treatments but are not considered sinful due to their compassionate intent, in the same way, an ascetic does not incur karmic bondage when they joyfully apply remedies to alleviate worldly suffering, due to their virtuous disposition.
In the context of the seventh transitory year of the blind ones: 1. To show compassion for living beings, that is "Bhutanukampa" (the feeling arising from acknowledging another's suffering as their own). 2. "Vratya's Kampā" refers to showing special compassion toward householders with minor vows and ascetics with full vows. 3. Humbly offering a parent's belongings to others, that is "Dāna." 4. "Sarāgasaṁyamādin," which means self-restraint with attachment.