Tattvartha sutra

SR No.: 001074
Original Sutra Author: Umaswati, Umaswami
Author: Sukhlal Sanghavi
Publisher: Jain Sahitya Prakashan Mandir
Publication Year: 1977
Total Pages: 667
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati, Tattvartha Sutra, Philosophy, J000, J001, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size: 23 MB

Page 365

૧૬૮
તરવાથસૂત્ર
સ્વર્ગ સુધી જ દેવીઓની ઉત્પત્તિ છે. એની ઉપર નથી; એથી જ્યારે તેઓ ત્રીજા આદિ ઉપરના સ્વર્ગમાં રહેતા દેને વિષયસુખને માટે ઉત્સુક અને તે માટે તેઓને પોતા તરફ આદરશીલ જાણે છે, ત્યારે ઉપરના દેવોની પાસે પહોંચી જાય છે. ત્યાં પહોંચતાંની સાથે જ એના હાથ આદિને માત્ર સ્પર્શથી ત્રીજા-ચોથા સ્વર્ગના દેવેની કામતૃપ્તિ થઈ જાય છે; એમના શણગારસજિજત મનોહર રૂપને જોઈને જ પાંચમા-છઠ્ઠા સ્વર્ગના દેવોની કામલાલસા પૂર્ણ થઈ જાય છે, આ રીતે એમના સુંદર સંગીતમય શબ્દને સાંભળીને જ સાતમા-આઠમા સ્વર્ગના દેવ વૈષયિક આનંદને અનુભવ કરી લે છે. દેવીઓ આઠમા સ્વર્ગ સુધી જ પહોંચી શકે છે, આગળ નહિ. નવમાથી બારમા સ્વર્ગના દેવની કામસુખતૃપ્તિ ફક્ત દેવીઓના ચિતન માત્રથી જ થઈ જાય છે. બારમા સ્વર્ગથી ઉપરના દેવ શાંત અને કામલાલસા રહિત હોય છે; એથી એમને દેવીઓના સ્પર્શ, રૂપ, શબ્દ અથવા ચિંતન દ્વારા કામસુખ ભોગવવાની અપેક્ષા રહેતી નથી; અને તેમ છતાયે તે અન્ય દેવાથી અધિક સંતુષ્ટ અને અધિક સુખી હોય છે. તેનું કારણ સ્પષ્ટ છે. જેમ જેમ કામવાસનાની પ્રબળતા, તેમ તેમ ચિત્તને કલેશ અધિક; તથા જેમ જેમ ચિત્તને કલેશ અધિક તેમ તેમ તેને મટાડવા માટે વિષયભેગ પણ અધિકાધિક જોઈએ. બીજા સ્વર્ગ સુધીના દેવેની અપેક્ષાએ ત્રીજા, ચોથાની અને તેમની અપેક્ષાએ પાંચમ, છઠ્ઠાની એ રીતે ઉપરઉપરના સ્વર્ગના દેવેની કામવાસના મંદ હોય છે; એથી એમના ચિત્તસંક્લેશની માત્રા પણ કમ હોય છે, તેથી જ એમના કામભોગનાં સાધન

Translation AI Generated

168
Tarvathasutra
The origin of goddesses is until the eighth heaven; there is none above that. Therefore, when they, desirous of sensual pleasures, reside in the third and higher heavens, they are regarded as respectful to their own kin and eventually reach the gods above. Upon arrival, merely touching their hands grants fulfillment of desires from the gods of the third and fourth heavens; merely seeing their adorned and beautiful form fulfills the desires of the fifth and sixth heavens. In this way, by hearing their beautiful and musically pleasing words, the gods of the seventh and eighth heavens experience sensual enjoyment. Goddesses can only reach up to the eighth heaven, not beyond. The fulfillment of desires for the gods of the ninth to the twelfth heavens occurs merely from the contemplation of these goddesses. The gods above the twelfth heaven are calm and devoid of sensual desires; thus, they do not expect to enjoy sensual pleasures from the touch, form, word, or contemplation of goddesses. Nevertheless, they are more satisfied and happier than the other gods. The reason for this is clear: as the intensity of desire increases, the affliction of the mind also increases; and as the affliction of the mind increases, the subjects to alleviate it also need to increase proportionately. The desires of the gods of the lower heavens are lesser compared to those of the gods of the higher heavens, and thus their mental afflictions are also lesser, which is why their means for sensual enjoyment are also lesser.