Tattvartha sutra

SR No.: 001074
Original Sutra Author: Umaswati, Umaswami
Author: Sukhlal Sanghavi
Publisher: Jain Sahitya Prakashan Mandir
Publication Year: 1977
Total Pages: 667
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati, Tattvartha Sutra, Philosophy, J000, J001, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size: 23 MB

Page 332

અધ્યાય ૨ - સૂત્ર પર
પરિણામ તીવ્ર હાય, તે। આયુષને બંધ ગાઢ થાય છે; તેથી નિમિત્ત મળવા છતાં પણ બધકાળની કાળમર્યાદા ઘટતી નથી અને આયુષ પણ એકી સાથે ભાગવાતું નથી. જેમ કે, અત્યંત દૃઢ બની ઊભેલા પુરુષાની હાર અભેદ્ય – ભેદાય નહિ એવી, અને શિથિલ બની ઊભેલા પુરુષાની હાર ભેદ્ય હૈાય છે, અથવા જેમ સધન વાવેલાં ખીજોના છોડ પશુઓને માટે દુષ્પ્રવેશ – પ્રવેશ ન થાય એવા, અને છૂટાં છૂઢાં વાવેલાં બીજોના છેાડ એમને માટે સુપ્રવેશ થાય છે; તેવી જ રીતે તીવ્રપરિણામથી ઉત્પન્ન થયેલ ગાઢ બંધવાળુ આયુષ શસ્ત્રવિષ આદિના પ્રયોગ થયા છતાં પણ પેાતાની નિયત કાળમર્યાદા પહેલાં પૂર્ણ થતું નથી; અને મંદ પરિણામથી ઉત્પન્ન થયેલ શિથિલ બધવાળુ આયુષ ઉપર કહેલા પ્રયાગા થતાં જ પેાતાની નિયત કાળમર્યાદા સમાપ્ત થયા પહેલાં જ તદૂત માત્રમાં ભોગવાઈ જાય છે. આયુષના આ શીધ ભાગને જ ‘પવના', અથવા અકાળ મૃત્યુ કહે છે; અને નિયતસ્થિતિવાળા ભાગને ‘ અનપવના' અથવા કાળમૃત્યુ કહે છે. પવનીય આયુષ સાક્રમ-ષક્રમસહિત જ હોય છે. તીવ્ર શસ્ર, તીવ્ર વિષ, તીવ્ર અગ્નિ આદિ જે નિમિત્તોથી અકાળ મૃત્યુ થાય છે, તે નિમિત્તોનુ પ્રાપ્ત થવું તે ઉપક્રમ' છે; આવે! ઉપક્રમ અપવર્તનીય આયુષને અવશ્ય હોય છે, કેમ કે તે આયુષ નિયમથી કાળમર્યાદા પૂરી થયા પહેલાં જ ભેગવવાને યોગ્ય હોય છે. પરંતુ અનપવનીય આયુષ સાપક્રમ અને નિશ્પક્રમ એ પ્રકારનુ હાય છે; અર્થાત્ એ આયુષને અકાળ મૃત્યુ કરે એવાં ઉક્ત નિમિત્તો પ્રાપ્ત થાય પણ ખરાં અને ન પણ થાય; મને ઉક્ત નિમિત્તોનું સનિષાન

Translation AI Generated

Chapter 2 - On the Sutra
The result is intense; hence, the bondage of life becomes dense. Therefore, despite getting the occasion, the limit of time defined by one's life does not decrease, nor does life simultaneously perish. Just as the bondage of a very firm man is indestructible, while the bondage of a relaxed man is destructible, or as the densely sown thorns hinder animals' access, while the loosely sown seeds allow them easy access; in the same way, the dense life generated by intense results does not end before its destined time limit, even when subjected to weapons, poisons, etc.; and the loosely bound life resulting from mild results gets exhausted as soon as such interactions occur, even before its destined time limit ends. This swift part of life is referred to as 'apavada' or premature death, while the part with a defined status is called 'anapavada' or timely death. The swift life is accompanied by both swift and slow transitions. Intense weapons, toxins, fire, etc., are the occasions leading to premature death; obtaining such occasions is called 'utprerana.' The occurrence of utprerana must have an associated life, as it is appropriate to expire before the due time limit is met. However, the non-premature life is subject to both conditions that it may or may not face premature death; that is, this life may receive such defined occasions but may either truly happen or not happen; thus, I have stated the signs of such occasions.