Tattvartha sutra

SR No.: 001074
Original Sutra Author: Umaswati, Umaswami
Author: Sukhlal Sanghavi
Publisher: Jain Sahitya Prakashan Mandir
Publication Year: 1977
Total Pages: 667
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati, Tattvartha Sutra, Philosophy, J000, J001, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size: 23 MB

Page 283

નામ અને ગોત્ર કર્મના ઉદયથી થાય છે. કૃષ્ણ, નીલ, કાપિત, તેજ, પર્વ અને શુકલ એ છ પ્રકારની લેયાઓ - કષાયદયરંજિત યુગપ્રવૃત્તિ કે યોગપરિણામ - કવાયના ઉદયનું અથવા ગજનક શરીરનામ કર્મના ઉદયનું ફળ છે, તેથી જ ગતિ આદિ ઉપરના ૨૧ પર્યાયે ઔદયિક કહેવાય છે.
જીવત્વ (ચૈતન્ય), ભવ્યત્વ (મુક્તિની ગ્યતા), અભવ્યત્વ (મુક્તિની અયોગ્યતા), એ ત્રણ ભાવો સ્વાભાવિક છે. અર્થાત્ તે, કર્મના ઉદયથી કે ઉપશમથી કે ક્ષયથી કે ક્ષપશમથી પેદા થતા નથી; કિન્તુ અનાદિસિદ્ધ આત્મદ્રવ્યના અસ્તિત્વથી જ સિદ્ધ છે, તેથી તે પરિણામિક છે.
પ્ર–શું પરિણામિક ભાવ ત્રણ જ છે? ઉ–નહિ. બીજા પણ છે. પ્ર–તે કયા?
ઉ–અસ્તિત્વ, અન્યત્વ, કર્તવ, ભેતૃત્વ, ગુણવત્વ, પ્રદેશવત્વ, અસંખ્યાતપ્રદેશત્વ, અસર્વગતત્વ, અરૂપત્ર આદિ અનેક છે.
પ્ર–તે પછી ત્રણ જ કેમ ગણાવ્યા ?
ઉ– અહીંયાં જીવનું સ્વરૂપ બતાવવું છે અને તે એના અસાધારણ ભાવોથી બતાવી શકાય. માટે ઔપથમિક આદિની સાથે પરિણામિક ભાવે એવા જ બતાવ્યા છે કે જે જીવના અસાધારણ છે. અસ્તિત્વ આદિ ભાવો પરિણામિક છે ખરા, પરંતુ તે જીવની માફક અછવમાં પણ છે; તેથી તે જીવન અસાધારણ ભાવ ન કહેવાય. માટે જ અહીંયા એમને નિર્દેશ કર્યો નથી. તેમ છતાં છેવટે જે આદિ શબ્દ

Translation AI Generated

Names and gotras arise from the fruition of karmas. Krishna, Neela, Kaapita, Teja, Parva, and Shukla are the six types of leya – indicative of the karmic emergence or the bodily name's karmic fruition, thus the 21 types above referred to as the gradual emergence (oudāyika) are mentioned.

Jivatva (consciousness), bhavyatva (capacity for liberation), and abhavyatva (incapacity for liberation) are three inherent states. That is to say, they do not arise from karma's emergence, subsidence, destruction, or temporary destruction; but are established solely by the existence of the eternally proven soul substance; hence they are considered resultant.

Q: What are the three resultant states?
A: No, there are more.
Q: Then which ones?
A: Existence, otherness, agency, differentiation, quality, locality, infinitude, omnipresence, formlessness, and many more.

Q: Then why are they counted as only three?
A: Here, it is necessary to illustrate the nature of the soul, which can be shown through its extraordinary states. Thus, with the initial entities as resultant states, those which are extraordinary to the soul are portrayed. Although the states like existence and others are indeed resultant, they also exist in a common manner for the soul; hence they cannot be labeled as extraordinary states of life. That is why they are not pointed out here. Nevertheless, ultimately, the word “ādi” (beginning) is referred to.