Tattvartha sutra

SR No.: 001074
Original Sutra Author: Umaswati, Umaswami
Author: Sukhlal Sanghavi
Publisher: Jain Sahitya Prakashan Mandir
Publication Year: 1977
Total Pages: 667
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati, Tattvartha Sutra, Philosophy, J000, J001, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size: 23 MB

Page 150

१२५
રાખવા. દા. ત. અ. ૧, ૧; ૫, ૨૯ અને ૫, ૩૧ ન ભાષ્યની વૃત્તિમાંની ચર્ચાઓ.
૫. અભ્યાસ શરૂ કરાવ્યા અગાઉ શિક્ષકે તત્ત્વાર્થનો બાહ્ય અને આંતરિક પરિચય કરાવવા વિદ્યાથીઓ સામે કેટલાંક સામાન્ય પરંતુ રુચિકર પ્રવચનો કરવાં અને તે રીતે વિદ્યાથીઓ રસવૃત્તિ જગાડવી. વચ્ચે વચ્ચે જ્યારે પ્રસંગ આવે ત્યારે દર્શનને ઈતિહાસ અને ક્રમવિકાસ તરફ વિદ્યાર્થીઓનું ખાસ ધ્યાન ખેંચાય તે માટે યોગ્ય પ્રવચન ગોઠવવાં.
૬. ભૂગોળ ખગોળ, સ્વર્ગ અને પાતાળવિદ્યાના ત્રીજા તથા ચેથા અધ્યાયનું શિક્ષણ આપવા બાબત બે મોટા વિરોધી પક્ષો છે. એક પક્ષ તેમને શિક્ષણમાં રાખવા ના પાડે છે, જ્યારે બીજે તેના શિક્ષણ વિના સર્વજ્ઞદર્શનને અભ્યાસ અધૂરો માને છે. આ બંને એકાંતની છેલ્લી સીમાઓ છે; તેથી શિક્ષકે તે બે અધ્યાયનું શિક્ષણ આપવા છતાં તેમની પાછળની દૃષ્ટિ બદલવી એ જ અત્યારે સલાહ કારક છે. ત્રીજા અને ચોથા અધ્યાયનું બધું વર્ણન સર્વજ્ઞકથિત છે તેમાં લેશ પણ ફેરફાર ન જ હોઈ શકે, આજ કાલની બધી અને વિચારણાઓ તદ્દન ખોટી હેઈ અગર તે જૈન શાથી વિરુદ્ધ પડતી હાઈ ફેંકી દેવા લાયક છે, એમ કહી એ અધ્યાયના શિક્ષણ ઉપર ભાર આપવા કરતાં, એક કાળે આર્ય દર્શનમાં સ્વર્ગ, નરક, ભૂગોળ અને ખગોળ વિષે કેવી કેવી માન્યતાઓ ચાલતી અને એ માન્યતા
માં જૈન દર્શનનું શું સ્થાન છે એવી ઐતિહાસિહ દૃષ્ટિથી જ એ અધ્યાયેનું શિક્ષણ આપવામાં આવે, તે ખોટું સમજી

Translation AI Generated

125
To preserve. Discussions in the commentary on Tattvartha Sutra 1, 1; 5, 29, and 5, 31.
5. Before starting the study, the teacher should engage the students with some general yet interesting discourses to introduce both the external and internal aspects of Tattvartha. At appropriate times, when the occasion arises, the teacher should arrange suitable discourse to draw the students' attention towards philosophy in relation to history and developmental progression.
6. There are two major opposing views regarding the teaching of the third and fourth chapters on geography, astronomy, heaven, and hell. One party opposes including them in the curriculum, while the other considers the study incomplete without their instruction. These are the extreme ends of both perspectives; therefore, it is advisable for the teacher to change the underlying viewpoint behind teaching those two chapters even while including them. The entirety of the third and fourth chapters is said to be universally acknowledged, and there should be no change in it. Nowadays, if all ideas are found to be completely wrong based on Jain beliefs, it is worth discarding them outright. Instead of emphasizing the teaching of those chapters, one should focus on how various beliefs in Aryan philosophy regarding heaven, hell, geography, and astronomy were prevalent during a certain period and what place Jain philosophy holds within those beliefs, understanding that teaching those chapters from a historical perspective is appropriate.