Tattvartha sutra

SR No.: 001074
Original Sutra Author: Umaswati, Umaswami
Author: Sukhlal Sanghavi
Publisher: Jain Sahitya Prakashan Mandir
Publication Year: 1977
Total Pages: 667
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati, Tattvartha Sutra, Philosophy, J000, J001, Tattvartha Sutra, & Tattvarth
File Size: 23 MB

Page 117

ર
(૪, ૧૯), કાળનું સ્વતંત્ર અસ્તિત્વનાસ્તિત્વ માનવા વિષેના સિદ્ધાંતનું બીજું (૫, ૩૮); અને ત્રીજું સ્થળ પુણ્યપ્રકૃતિઓમાં હાસ્ય આદિ ચાર પ્રકૃતિઓ હવા-ન હેવાનું (૮, ૨૬). એ છે.
૩. પાઠાંતરવિષયક ફેર : બંને સૂત્રપાઠના પારસ્પરિક ફેર ઉપરાંત પાછો એ પ્રત્યેક સૂત્રપાઠમાં પણ ફેર આવે છે. સર્વાર્થસિદ્ધિમાન્ય સૂત્રપાઠમાં એ ફેર ખાસ નથી. એકાદ સ્થળે સર્વાર્થસિદ્ધિના કર્તાએ જે પાઠાંતર નોંધ્યું છે, તેને બાદ કરીએ તો સામાન્ય રીતે એમ જ કહી શકાય કે બધા જ દિગંબરીય ટીકાકારે સર્વાર્થસિદ્ધિમાન્ય સૂત્રપાઠમાં કશી જ પાહભેદ સૂચવતા નથી. તેથી એમ કહેવું જોઈએ કે, પૂજ્યપાદે સર્વાર્થસિદ્ધિ રચતી વખતે જે સૂત્રપાઠ પ્રાપ્ત કર્યો, અને સુધાર્યો-વધાર્યો, તેને જ નિર્વિવાદપણે પાછળના બધા દિગંબરીય ટીકાકારોએ માન્ય રાખે, જ્યારે ભાષ્યમાન સૂત્રપાઠની બાબતમાં એમ નથી; એ સૂત્રપાઠ શ્વેતાંબરીય તરીકે એક જ હોવા છતાં, તેમ કેટલેક સ્થળે ભાષ્યનાં વાક્યો સૂત્રરૂપે દાખલ થઈ ગયાનું, કેટલાક સ્થળે સૂત્રરૂપ મનાતા વાક્યો ભાષ્યરૂપે પણ ગણાયાનું, કેટલેક સ્થળે અસલનું એક જ સૂત્ર બે ભાગમાં વહેંચાઈ ગયાનું, ક્યાંક અસલનાં બે સૂત્રો મળી અત્યારે એક જ સૂત્ર થઈ ગયાનું સૂચન ભાષ્યની લભ્ય બને ટીકાઓમાં સૂત્રના પાઠાંતરપર ચર્ચા ઉપરથી સ્પષ્ટ થાય છે.૨
૧. ૨, ૫૩. ૨. ૨, ૧૯; ૨, ૩૭; ૩, ૧૧; ૫, ૨-૩; ૭, ૩, અને ૫ વગેરે.

Translation AI Generated

Regarding the independent existence or non-existence of time (4, 19), the principles on this matter (5, 38); and the third subject is the four natures such as laughter in the pious natures (8, 26).

3. Variations in Text: In addition to the mutual variations between the two sutra texts, there are also variations in each sutra text itself. The variation is not significant in the Sarvarthasiddhimanya sutra text. Except for one place where the author of Sarvarthasiddhi noted a textual variation, it can generally be said that all the Digambara commentators do not indicate any variations in the Sarvarthasiddhimanya sutra text. Therefore, it should be stated that the sutra text obtained and revised by Pujyapada while composing the Sarvarthasiddhi is accepted unanimously by all the subsequent Digambara commentators, whereas this is not the case with the Bhashyamana sutra text; although that sutra text remains the same as Shvetambara, in some places, sentences from the Bhashya have been included as sutras, in some places sentences regarded as sutras are also counted as Bhashya, in some instances, a single original sutra has been divided into two parts, and in other cases, two original sutras have merged into one sutra, as indicated in the available commentaries that discuss textual variations of sutras.

1. 2, 53. 2. 2, 19; 2, 37; 3, 11; 5, 2-3; 7, 3, and 5, etc.