________________
पृ. १८०. पं.५.] हेतुबिन्दुटीकालोकः।
३९१ प्रकारान्तरेणाप्यभावव्यवहारसिद्धरविबन्धाम्कि तवैतत्पक्षाश्रयणप्रयत्नेनेति परपक्ष एवाशंक्यापरस्यैवाभिप्रायं 'वर्णयन्नाह एवं मन्यत [१७७.९] इति । घटज्ञानाभाव. प्रतिपत्त्या [१७७.१०] वा घटाभावं प्रतिपद्यत [१७७.११] इति वर्तते । ततो [१७७.११] घटाभावप्रतिपत्तेः । घटाभावव्यवहारमिति प्रतिपद्यत इत्यस्यानुवर्तनादुक्तम् केवलप्रदेशाभिप्रायेण साक्षाद् ग्रहणम् [१७७.१५] । 5 तज्ज्ञानाभिप्रायेण पारंपर्यग्रहणम् । स च तथा हानतो(भावतो) घटामावः । एवं हि लोकप्रतीतिरनुकूलिता भवतीति भावः । मध्ये घटाभावप्रतीतेर्भावात् पारंपर्येणापि [१७७.१८] इत्याचष्टे परः । इति[१७७.१९]ना मननीयस्याकारो दर्शितः । केवल. प्रदेशज्ञानापेक्षया स्वसम्वेदन[१७८.२]प्रत्यक्षेण चेत्युक्तं द्रष्टव्यम् । पर एव विशेषमाशंक्य परिहरन्नाह नन्वस्त्येवे[१७८.८]ति । इतरया [१७८.९] प्रतिषेधमा त्रया 10 रूपयाऽनुपलब्ध्या तदवगतया अन्यस्ये[१७८.१२ति व्यवधानाव्यवधानकृतस्य । एवं सति को गुण इत्याह-सांख्य(ख्यः) स्वमते गुणं दर्शयन्नाह तथे[१७८.१८]ति तथा सही(ती)ति योज्यम् । हिर्यस्मादर्थे द्रष्टव्यः ।
तस्य वस्तुनो लिङ्गं भवति। [१७९.१] तल्लिङ्गमेवं सति भवतीत्यर्थोऽवसेय इति ।
15 __ भावाभावयोर्विरोधा[१७९.१०]देकात्मत्वानुपपचेः तुच्छरूपत्वं[१७९.१५] - न किञ्चिद्रूपत्वम् । तदपि पररूपेण न किञ्चिदित्यभिप्रायेणाह-पररूपेण [१७९.१६] तस्यापि तुच्छरूपत्वादिति शून्यविकल्पप्रतिभासी [१७९.१७] तदभावमात्रविकल्पप्रतिभासी । तद्रूप परिहारात् [१७९.१८] प्रतिषेध्यरूपविरहात् । तथा तद्वत्। विरुध्येत [१७९.२०] नोपपद्येत । अन्यथा [१७९.२१] 20 स्वरूपेणापि तुच्छरूपत्वप्रकारेण । कथं पुनस्तथात्वे परस्य तत्राभावो न स्यादित्याह-यो ही[१७९.२२]ति रूपान्तरन्तु सदृशरूपान्तरन्तु ।
कीदृशं पररूपशून्यं [१७९.२८] निषेध्यरूपरहितम् । विषयेण वामुना विषयिणो विधानस्य विधीयमानधर्मस्य-निर्देशो द्रष्टव्यः । पर्युदास इति [१७९.२८] कथ्यत इति वर्तते । ततो विवक्षिताद् रूपात्तत्प्रतीतिः[१८०.२] 25 रूपान्तराभावप्रतीतिः । नेति प्रकृतं निषेधयति । प्रतीतावित्यन्त [63b]'तो णिजों द्रष्टव्यस्तेनाकारणस्य प्रत्यायकाजनकस्य प्रतीतो प्रत्यायने सामर्थ्यासम्भवात् [१८०.२] प्रकरणात् तस्य [१८०.५] विवक्षितस्य रूपस्येति । अर्थान्तरस्य सतो १. तद्रूपविरहात ।
.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
