________________
२०४५) अ. ८ सू. ९-१०] काव्यानुशासनम्
1
मध्यादुपान्ततो वा ग्रन्थान्तरप्रसिद्धमितिवृत्तं यस्यां वर्ण्यते सा इन्दुमत्यादिवत् खण्डकथा । समस्तफलान्तेतिवृत्तवर्णना समरादित्यादिवत् सकलकथा | एकतरचरिताश्रयेण प्रसिद्ध कथान्तरोपनिबन्ध उपकथा । लम्भाङ्किताद्भूतार्था नरवाहनदत्तादिचरितवद् बृहत्कथा । एते च कथाप्रभेदा एवेति न पृथग्लक्षिता: ।
२०४) गद्यपद्यमयी साङ्का सोच्छ्वासा चम्पूः ॥ ९ ॥
संस्कृताभ्यां गद्यपद्याभ्यां रचिता, अभिप्रायेण यान्यङ्कनानि स्वनाम्ना परनाम्ना वा कविः करोति तैर्युक्ता उच्छ्रासनिबद्धा चम्पूः । यथा वासवदत्ता दमयन्ती वा ।
२०५) अनिबद्धं मुक्तकादि ॥ १०॥
मुक्तक संदानितकविशेषककलापक कुलकपर्याकोशप्रभृत्य निबद्धम् ।
aण्डकथेति । तथा च---
(199) ग्रन्थान्तरप्रसिद्धं यस्यामितिवृत्तमुच्यते विबुधैः । मध्यादुपान्ततो वा सा खण्डकथा यथेन्दुमती ॥
सकलकथेति । चरितमित्यर्थः ।
उपकथेति । तथा च
( 200 ) यत्राश्रित्य कथान्तरमतिप्रसिद्धं निबध्यते कविभिः । चरितं विचित्रमन्यत्सोपकथा चित्रलेखादिः ॥
बृहत्कथेति । तथा च
(201) लम्भाङ्किताद्भुतार्था पिशाच भाषामयी महाविषया । नरवाहनदत्ता देश्वरितमिव बृहत्कथा भवति ॥
॥ इति आचार्य श्री हेमचन्द्रविरचिते विवेकेऽष्टमोऽध्यायः ॥
1. I. समरादित्यवत्
५९
४६५
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
१०
१५
२०
www.jainelibrary.org
