________________
१२८) अ. ६ सू. १६ ] काव्यानुशासनम्
३८१ व्यापारो यथाऋजुतां नयतः स्मरामि ते शरमुत्सङ्गनिषण्णधन्वनः । मधुना सह सस्मिताः कथा नयनोपान्तविलोकितं च तत् ।६१२।
[ कु. सं. स. ४ श्लो. २३. ] १२८) स्तुतिनिन्दयोरन्यपरता व्याजस्तुतिः ॥१६॥ ५
स्तुतेनिन्दापरता । निन्दायाश्च स्तुतिपरता यत्रोच्यते सा व्याजरूपा व्याजेन वा स्तुतिाजस्तुतिः । यथा
दिनमवसितं विश्रान्ताः स्मस्त्वया मरुकूप हे परमुपकृतं शेषं वक्तुं हिया वयमक्षमाः । भवतु सुकृतैरध्वन्यानामशोषजलो भवान् । इयमपि घनच्छाया भूयात्तवोपतटं शमी ॥६१३॥ [ ] यथा । ऋजुतामित्यादि । (162) सामान्यस्तु स्वभावो यः सोऽन्यालङ्कारगोचरः ।
श्लिष्टमर्थमलंकर्तुमन्यथा को हि शक्नुयात् ॥ .. (163) वस्तुमात्रानुवादस्तु पूरणकफलो हि यः ।।
अर्थदोषः स दोषहरपुष्ट इति गीयते ॥ व्याजरूपेति । छद्मरूपा निन्दाद्वारिकेत्यर्थः ।
व्याजेनेति । परमार्थेन तु निन्दैवेत्यर्थः । यत्तु निन्दापूर्विकायां खतौ ।। केनचिदुदाहृतम्आसीनाथ पितामही तव मही माता ततोऽनन्तरं
२० जाता संप्रति साम्बुराशिरशना जाया कुलोद्भतये । पूर्ण वर्षशते भविष्यति पुनः सैवानवया स्नुषा युक्तं नाम समप्रनीतिविदुषां किं भूपतीमा कुले ॥५५४॥ इति ।
तदस्माकं प्राम्य प्रतिभाति । अत्यन्तासभ्यस्मृतिहेतुत्वात् । का चानेन स्तुतिः, सहृदयगोष्ठीषु निन्दितेत्युपेक्ष्यैव ।
1 I. सम्मिता 2. I. 'मशेष 3. A. drops तव मही
१५ .
२५
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
