________________
काव्यानुशासनम् [१०८) अ. ५. सू. ४ व्यञ्जनचित्रं यथा
न नोननुनो नुन्नोनो नाना नानानना ननु । नुन्नोऽनुनो ननुनेनो नानेना नुन्ननुन्ननुत् ॥४७९॥
[ कि. स. १५. श्लो. १४ ] रणपरामखा गणाः कुमारेण जगदिरे इति प्रक्रमः । हे नानानना अनेकरूपवदनाः, स न ना, न पुरुषो, य ऊनेन हीनेन जितः। विजितहीनोऽपि पुरुषोऽपुरुषः । ननु सम्बोधने । जितोऽप्यजित एव यो न जितप्रभुः । सोऽपि पाप एव, यो जितं जितं नुदतीति । __ एकव्यञ्जनम् । एवं द्वित्र्यादि व्यञ्जननियमे उदाहार्यम् ।
विधिविरञ्चिः । ईर्लक्ष्मीस्तस्या इनो भर्ता विष्णुः । ईशः शिवः । इन्द्रो हरिः । ईजः कन्दर्पः । इला भूः। जिनोऽर्हन् । सिद्धा देवविशेषा. । मित्रो रविः । रैदो धनदः । देवाः सुराः । तेषां सम्बन्धिभिः तैस्तैः । अनेकैधयः स्वैर्वित्तैश्च वै स्फुटं सुष्टु । समन्तादधै समृद्धो भवान्यहम् ।
द्विस्वरनियमे यथाक्षितिस्थितिमितिक्षिप्ति-विधिविन्निधिसिद्भिलिट् । मम त्र्यक्ष नमदक्ष हर स्मरहर स्मर ॥४८॥ [.
पृथिव्याः पालनपरिच्छेदं प्रेरणसृष्टीर्वेत्ति निधिसिद्धी लेढि चेति क्विपि संबोधने मां स्मरेति । त्रिस्वरनियमे यथा
क्षितिविजितिस्थिति-विहितिव्रतरतयः परगतयः ।
उरु रुरुधुर्गुरु दुधुवुर्युधि कुरवः स्वमरिकुलम् ॥४८१॥ भूमेर्विजयस्य मर्यादायाश्च विधाने नियमपराः । विस्तीर्णम् । रुद्धवन्तः । दुःसहम् । विक्षिप्तवन्तश्च । युधिष्ठिरादयः । आदिग्रहणाचतुःस्वरादिनियमे. ऽप्यभ्यूह्यम् । वित्र्यादिव्यञ्जननियमे इति । द्विव्यजननियमे यथा
भूरिभि रिभिर्भीराभूभारैरभिरेभिरे ।
भेरीरेभिभिरभ्राभैरभीरुभिरिभैरिभाः ॥४८२॥ [ 1. I. नाननानना ननु 2. A. मा 3. C. भिरेभेरेवीरेभिभिरिभ्रार
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org