________________
२१०
१०
५ अस्थानस्थपदत्वं यथा --
प्रियेण संग्रथ्य विपक्षसंनिधौ निवेशितां वक्षसि पीवरस्तने ।
खजं न काचिद् विजौ जलाविलां वसन्ति हि प्रेम्णि गुणा न वस्तुनि । २३७ [ कि. स. ८. श्लो. ३७ ]
१५
२०
काव्यानुशासनम् [ ८९ ) अ. ३ सू. ५
विहितस्यानुवाद्यत्वे यथा -.
जितेन्द्रियत्वं विनयस्य साधनं गुणप्रकर्षो विनयादवाप्यते ।
2
गुणप्रकर्षेण जनोऽनुरज्यते जनानुरागाच्च भवन्ति सम्पदः ॥ २३६ ॥
[ सुभाषितावली २९१७ भारवेः ]
अत्र 'स्रजं काचिन्न जहौ' इति वाच्यम् । तथाद्वयं गतं संप्रति शोचनीयतां समागमप्रार्थनया कपालिनः । कला च सा कान्तिमती कलावतस्त्वमस्य लोकस्य च नेत्रकौमुदी । २३८ [ कु. सं. स. १. लो. ७१]
अत्र त्वंशब्दादनन्तरश्चकारो युक्तः । तथाशक्तिर्निस्त्रिंशजेयं तव भुजयुगले नाथ दोषाकरश्रीः
-
5
वक्त्रे पार्श्वे तथैषा प्रतिवसति महाकुट्टिनी खगयष्टिः ।
( 69 ) 'डेडहेडालाइया काले' [ ] इति यत्तद्भयां डेर्डालादेशः । स्वंशब्दादिति । समुच्चययोतको हि वकारः । समुच्चीयमानार्थादनन्तरमेव प्रयोक्तव्य इति हि क्रमः । एवं पुनः शब्दोऽपि व्यतिरिच्यमानार्था - नन्तर्येणैव प्रयोगमर्हति । अन्यत्र तु प्रयुज्यमानोऽस्थानस्थपदत्वं प्रयोजयति ।
यथा
उद्यता अथिति कामिनीमुखे तेन साहसमनुष्ठितं पुनः ॥ ३४० ॥
[
Jain Education International
]
1. I. कारणम् 2. I. जनानुरागप्रभवा हि. 3. L. अस्थानस्थनत्वं पदत्वं 5. P. तथैका
4. P. drops तथा.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
