________________
८६) अ. ३. सू. ३]
उत्तरा
अस्त्युत्तरम्यां दिशि देवतात्मा हिमालयो नाम नगाधिराजः । पूर्वापरौ तोयनिधी वगाह्य स्थितः पृथिव्या इव मानदण्डः ॥२३६॥ [ कु. सं. स. १ श्लो. १.]
काव्यानुशासनम्
विशिष्टस्थानावधौ तु दिग्विभागे पूर्वपश्चिमौ
यादांसि ! हे चरत संगतगोत्रतन्त्रं पूर्वेण चन्दनगिरेरुत पश्चिमेन | नो चेन्निरन्तरधराधरसेतुसूतिराकल्पमेष न विरंस्यति घो वियोगः ||२३७॥ [ बा. रा. अं. ७ श्लो. ४७ ].
दक्षिणोत्तरौ यथा
काञ्चचाः पुरो दक्षिणदिग्विभागे तथोत्तरस्यां दिशि वारिराशेः । कर्णान्तीकृतपुष्पचापो रत्या समं साधु वसत्यनङ्गः ॥ २३८ ॥
[
1
उत्तरादावप्युत्तरदिगभिधानमनुत्तरादावप्युत्तरदिगभिधानं च । तयोः प्रथमम् -
तत्रागारं धनपतिगृहानुत्तरेणास्मदीयम् दूराल्लक्ष्यं सुरपतिधनुश्चारुणा तोरणेन ।
योद्याने कृतकतनयः कान्तया वर्धितो मे हस्तप्राप्यस्तबकविनतो बालमन्दारवृक्षः ॥ २३९ ॥
द्वितीयम् -
[ मे. दू उ. श्लो. १२ ]
सह्याद्रेरुत्तरे भागे यत्र गोदावरी नदी ।
पृथिव्यामि कृतनायां स प्रदेशो मनोरमः ॥ २४० ॥
Jain Education International
१८५
एवं दिगन्तरेष्वपि । तत्र देशपर्वतनद्यादीनां दिशां च यः क्रमस्तं तथैव
निबभीयात् । साधारणं तूभयत्र लोकप्रसिद्धितश्च ।
तद्वद्वर्णनियमः । तत्र प्राच्यानां श्यामो वर्ण:
श्यामेष्वङ्गेषु गौडीनां सूत्रहारैहारिषु ।
चकीकृत्य धनुः पौष्पमनङ्गो वल्गु वल्गतिं ॥ २४१ ॥ दाक्षिणात्यानां कृष्णो यथा
इदं भासां भर्तुर्दु तकनकगोलप्रतिकृतिक्रमान्मन्दज्योतिर्गलति नभसो बिम्बवलयम् ।
1. A. C. drops वल्ग 2. A drops कृति C प्रतिक्षति
२४
For Private & Personal Use Only
१०
१५
२०
२५
www.jainelibrary.org