________________
८७) अ. ३. सू. ३]
काव्यानुशासनम्
१७९
एवं देशकालवयोजात्यादीनां वेषव्यवहारादि समुचितमेवोपनिबद्धव्यम् ।
देशकाल योजात्यादीनामिति । तत्र जगन्नगदेकदेशाश्च देशः । द्यावापृथिव्यात्मकमेकं जगदित्येके यथा
हलमगु बलस्यैको
कोऽनङ्कान्हरस्य न लाल
क्रमपरिमिता भूमिर्विष्णोर्न गौर्न च लाङ्गलम् । प्रभवति कृषिर्नाद्याप्येषां द्वितीयगवं विना जगति सकले नैदग्दृष्टं दरिद्रकुटुम्बकम् ॥ २११ ॥ [
दिवस्पृथिव्यौ द्वे जगतीत्यपरे । यथारुणद्धि रोदसी चास्य यावत्कीर्तिरनश्वरी । तावत्किलायमध्यास्ते सुकृती वैबुधं पदम् ॥ २१२ ॥
1
स्वर्गमर्त्यपातालभेदात् त्रीणि जगन्तीत्यपरे । यथा - त्वमेव देव पातालमाशानां त्वं निबन्धनम् । त्वं चामरमिरेको लोकत्रयात्मकः ॥ २१३ ॥ [
[ भामहालङ्कार. परि. १. श्लो. ७ ]
तान्येव भूर्भुवः स्वः - इत्यन्ये । यथानमस्त्रिभुवन भोगवृतिखेदभरादिव । नागनाथाङ्कपर्यङ्कशायिने शार्ङ्गधन्विने ॥ २१४ ॥ [
1:
महर्जनस्तपः सत्यमित्येतैः सह सप्तेत्यपरे । यथासंस्तम्भिनी पृथुनितम्बतरैर्धरित्र्याः
संवाहिनी जलमुचां चलकेतुहस्तैः ।
हर्षस्य सप्तभुवनप्रथितोरुकीर्तेः
प्रासादपङ्क्ति रियमुच्छिखरा विभाति ॥ ११५ ॥
[
तानि सप्तमिर्वायुस्कन्धैः सह चतुर्दशेति केचित् । यथा
1 C. मृत्यु
Jain Education International
1
For Private & Personal Use Only
]
]
]
५
१०
१५
२०
२५
www.jainelibrary.org
