________________
૧૩૨
' પદ્મપરાગ
બીજા માનવીએ તે બે પૈસા વધારે ખરચીને અને ગમે ત્યાંથી અનાજ લાવીનેય વસમા દિવસે વિતાવી દેશે; પણ ધરતીમાતાના પહેલા પુત્ર ખેડૂતનું શું? એનું ભાગ્ય તે ધરતીના ભાગ્ય સાથે જ જડાયું હતું; ધરતી રીઝે તે એ રી; ધરતી કરમાય તે એ કરમાય ! એ તે ધરતીને સાચે બાળ ! ધરતી જ એનું સર્વસ્વ !
અને ધરતી રીઝે કે ન રીઝે તેય એને પિતાના, પિતાના કુટુમ્બના અને પોતાનાં પ્રાણપ્યારાં પશુઓના પેટને ખાડે તે પૂરવાને જ હતું. પણ એ કેવી રીતે પુરાય? એક એક દિવસ જ્યાં વસમો થઈ પડે ત્યાં સાવ નેધાર બાર મહિના કેવી રીતે પૂરા કરાય?
ન કેઈ આશા, ન કેઈ ઈલાજ! એ તે એશિયાળાને એશિયાળો બની ગયે! એને માટે તે જનમ ધર્યો ત્યારથી ઉપર આભ અને નીચે ધરતી સિવાય બીજો કોઈ સહારે ન હતો ! અને એ સહારે તે આજે ભાંગી પડ્યો હતો! ભગવાન કરે એ ખરું !
કવિઓએ જેને જગતને તાત કહીને બિરદાવ્યા એ ખેડૂત આજે જાણે સાવ નોધા બનીને આકાશ સામે દર્દભરી મીટ માંડી રહ્યો; પણ એ કરુણાજનક મીટને નીરખનાર પણ ત્યાં કેઈ ન હતું!
એ વાદળના દેવને પ્રાર્થના કરી રહ્યો; પણ એ પ્રાર્થનાને સાંભળનારા કાન અત્યારે બિડાઈ ગયા હતા! વરુણદેવ પૂરેપૂરા મેરા થઈ બેઠા હતા !
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org