________________
દેવ વધે કે પશુ? ૦
૩.
પૃથ્વી ઉપર વીંટળાઈ રહ્યો હતો.
શૂલપાણિ યક્ષે જોયું કે પોતાના સ્વતંત્ર સામ્રાજ્યમાં કાળામાથાના કોઈ માથાભારે માનવીએ આજે માથું ઊંચક્યું હતું ? એણે યક્ષમંદિરમાં રાતવાસો કરવાની હિંમત કરી હતી !
જાણે ભોરિંગની પૂંછડી ચંપાઈ ! જાણે કેસરીસિંહની મૂછ ખેંચાઈ !
યક્ષનો મિજાજ કાબૂમાં ન રહ્યો ઃ આ માનવીને નામશેષ કરું ત્યારે જ જંપું ! કેવો ધૃષ્ટ માનવી ! યક્ષે એક પછી એક પરચા શરૂ કર્યા.'
આખું મંદિર ગરવ જેવા અટ્ટહાસ્યથી ગાજી ઊઠ્યું. કેવું ભયંકર અટ્ટહાસ્ય ! ધરા ધ્રૂજી જાય, ડુંગરા ડોલી ઊઠે, ચકલાં ફફડી મરે, કેસરીસિંહ થંભી જાય અને ભલભલા પરાક્રમીની હામ પણ છૂટી જાય એવું એ અટ્ટહાસ્ય – સાક્ષાત્ કાળદેવતાનું ડમરુ જ જોઈ લ્યો !
પણ ભય પામે એ બીજા !
મહાવીરને મન તો એ બધું કેવળ પથ્થર ઉપર પાણી ! ન કશી શેહ, ન કોઈ સંકોચ.
ઊલટો શૂલપાણિ શેહ ખાઈ ગયો: આ તે કેવો નવતર માનવી !
પણ એનો ક્રોધ શાંત ન થયો, એનો ગર્વ ઓછો ન થયો ? હું શૂલપાણિ ! એની આગળ પામર માનવીનું શું ગજું ?
એણે હાથી, પિશાચ અને નાગનાં વિકરાળ રૂપો ધારણ કરીને મહાવીરને પાછા પાડવા માટે ભારે મથામણ કરી, પણ વ્યર્થ !
એ જેમ જેમ પાછો પડતો ગયો તેમ તેમ એનો ક્રોધ આગળ વધતો ગયો ઃ હાર્યો જુગારીએ જીત માટે જાણે બમણી રમત આદરી હતી !
પણ ધ્યાનયોગીને મન એનું કોઈ મૂલ્ય ન થયું, એના ચિત્તમાં કશી ચિંતા ન જાગી, કશો ભય ન સંચર્યો !
પછી તો શૂલપાણિએ મહાવીરને અંગપીડા ઉપજાવવામાં કશી મણા ન રાખી; પણ જેણે કાયાની માયા જ તજી દીધી હોય એને
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org