________________
ચારિત્ર ખાંડાની ધારો જી !
શોભતી એ હવેલી જાણે એના માલિકના સુખી અને સમૃદ્ધિશાળી જીવનની શાખ પૂરતી હતી.
કોઈ કોઈ વાર એ હવેલીમાંથી સંગીતની મધુર સૂરાવલીઓ રેલાતી અને ત્યાંથી પસાર થતા વટેમાર્ગુના મનને રોકી લેતી. વટેમાર્ગુ પળવાર ત્યાં થંભી જતો અને નયનમનોહર હવેલીને જોઈને અને કર્ણમધુર સૂરાવલીને સાંભળીને પ્રસન્ન પ્રસન્ન થઈ જતો. એ ક્યારેક વિચારતો : ‘કેવાં સુખી હશે આ હવેલીનાં વસનારાં !'
પણ ઊજળું એટલું બધું દૂધ નહીં, અને પીળું એટલું બધું સોનું નહીં !
હવેલી યે ભવ્ય હતી અને સંપત્તિ યે અઢળક હતી; પણ ભર્યા સરોવર વચ્ચે ય ચાતકનું ભાગ્ય તરસે મરવાનું હોય, એવું આ હવેલીને થયું હતું.
એ હવેલીમાં વસતી હતી માત્ર એક જ નારી. દાસ-દાસી તો ઘણાં હતાં, પણ ઘરનું સ્વામીપણું તો માત્ર એ એક નારીનું જ હતું.
એ નારી પણ કેવી ! જાણે અપ્સરાનું રૂપ જ જોઈ લ્યો. એવી જ પાતળી દેહયષ્ટિ, એવું જ લાવણ્યભર્યું મુખ, એવો જ ઓજસભર્યો વર્ણ ! જાણે કોઈ શિલ્પીએ સંગેમરમરમાં કોતરેલી કોઈ દેવાંગના જ ! એને તે નારા કહીએ, માનુની કહીએ, ભામિની કહીએ કે કામિની કહીએ એ બધું ય જાણે એમાં સાકાર થતું હતું.
એના બોલ પણ એવા મીઠા ! એની ચાલ પણ એવી મોહક ! ખાવાપીવાની એને ત્યાં કોઈ કમીના ન હતી. સોનારૂપાનાં સોગઠે એ રમતી. અને હીરા-માણેક અને મણિમુક્તાફળનાં આભૂષણોનો એને ત્યાં કોઈ પાર ન હતો ! હીરચીર તો એને ત્યાં જાણે અભરે ભરાતાં. આ બધું ય હતું, છતાં એની દશા વનવગડામાં રૂપબાઈ એ...ક...લી ' જેવી હતી !
•
6
Jain Education International
૧૬૩
એ પ્રોષિતભર્તૃકા હતી. એના અંતરનો સ્વામી વર્ષોથી પરદેશ સિધાવ્યો હતો. પિયુના વિયોગમાં એ ઝૂરતી હતી, અને એનું યૌવન તો
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org