Page Text
________________
१८८
टिप्पणानि ।
[पृ. ३१. पं० १३पृ० ३१. पं० १३. 'अथ आगमान्तरे तुलना-सन्मति० टी० पृ० ४२. पं० ३३ ।
पृ० ३१. पं० १८. 'यद्वेदाध्ययनम्' इस अनुमानको शबर. खामिने . मूलसूत्रः (१.१,३०.).में से फलित किया है। कुमारिल ने इसे स्पष्ट शब्दोंमें इस प्रकार रक्खा है
"वेदाध्ययनं सर्वे गुर्वध्ययनपूर्वकम् । वेदाध्ययमवाच्यत्वायनाध्ययनं यथा ॥"
श्लोकवा० वाक्या० ३६६। देखो सन्मति० पृ०४० । न्यायकु• पृ० ७२२ ।
पृ० ३१. पं० २८. 'एकस्वे' तुलना-"एकरवे कतको म स्याद् मित्रोऽवधीभवेत्।" श्लोकवा० संबन्धा० १४ । पृ० ३२. पं० ८. 'एकार्थानाम् संपूर्ण पत्र इस प्रकार है
"एकार्थानां विकल्पधेनेतरात्यन्तवाधनात् ।
समुपयोऽपि नैतेषां व्यवहारेऽवगम्यते ॥" इस पचकी टीका इस प्रकार है"शवंत-एकार्थानामिति । एकशवषिषया अपि सम्बन्धा विकल्पन्त इति । निराकरोति देति । यत्रोकस्य शम्यस्यानेकैरातैरनाच नानार्यसम्बन्धः कथ्यते पथा-पीलुशब्दस्यायमसम्बन्धो म्लेच्छैम हस्तिसम्बन्धः। तत्र म्लेच्छोकस्यात्यम्तबाधः क्रियते। विकल्प हि पसो वा हस्ती पाऽभिषेय रति गम्यतेति । नापि समुषय इत्याह-समुख्य इति । समुपयेऽप्युभावाविति गम्येत । न चैवमस्ति इति ।" न्यायर०प०६४३।
पृ०-१२.५० २३.. 'नित्यत्व' तलना-"प्रयमानम्तरा अधिनित्येऽपिन विकायते" श्लोकबाल शब्द० १९ । “आकाशमपि नित्यं सयदा भूमिजलावृतम् ॥ ३० ॥ व्यज्यते सत्र पोहेन बननोसेचनादिमिः । प्रयत्नानन्तरं शानं तदा तत्रापि रश्यते ॥ ३१ ॥ वही।
४० ३३. पं० ८. 'शब्दसंस्कार' तुलना-“सा हि स्वाच्छब्दसंस्कारादिन्द्रियमो. भयस्य था।" वही ॥ ५२ ॥ सन्मति० टी० पृ० ३४ । .
पृ० ३३. पं० ९. 'श्रोत्रं' तुलना-"सक संस्कृतं भो सबंशदान प्रबोधयेत् । घटायोन्मीलितं चक्षुः पटं न हि न बुध्यते।" श्लोकवा० शब्द० ६०,११ । सन्मति दी पृ. ३६ ।
पृ० ३१.५० १२. 'शब्दख' तुलना-"तत्र सर्वैः प्रतीयेत शम्दः संस्क्रियते यदि । निर्भागस्य विभोर्न स्याद् एकदेशे हि संस्किया।"-श्लोकवा० शब्द० ५२,५३ ॥
पृ० १३. पं० १५.: 'आकाशम् तुलना-"माकाशभोजपक्षेप विभुत्वाद मातितुस्थता दरभावेऽपि शम्दानामितिमन प्रसज्यते । भोषमा रमेकत्वं सर्वमाणमा भवेत् ॥ तेनेकभुतिवेलायर्या शृणुयुः सर्व एव ते॥" वही ५३-५८॥
४०.३३. पं० १६. 'अथास्माकं तुलना-"तेनाकाशैकदेशो वा यहा परत भवेत् । कार्यार्थापचिगम्यं नः श्रोत्रं प्रतिनरं स्थिरम् ।" वही ६७६८)
१०.३३.० २२. 'उभयसंस्कारो तुलना-"प्रत्येकामिहिता दोषा सुर्वसोरमि संस्कृती।" की ३४।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001047 |
| Book Title | Nyayavatarvartik Vrutti |
| Original Sutra Author | Siddhasen Divakarsuri |
| Author | Shantyasuri, Dalsukh Malvania |
| Publisher | Saraswati Pustak Bhandar Ahmedabad |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 525 |
| Language | Sanskrit, Hindi |
| Classification | Book_Devnagari, Nyay, Philosophy, P000, & P010 |
| File Size | 11 MB |