Page Text
________________
૫
તાપ૦ ૬
યતિધર્મ
મુક્તિતરી વીન કેસે તરાએ, આત્મરસે પ્રભુ અનુસરીઆ. સંતેષ૦ ૫ ક્ષપકશ્રેણી અનુકૂળ પવન, કેવળ લહી જઈ શિવ વસીયા. સંતોષ૦ ૬ મુક્તિ ભજી લો મુક્તિ દુલારી, મમતા તજ સમતા સજીઆ. સંતેષ૦ ૭
હિત વૃદ્ધિ કરવીર સુનેજી, ગંભીર દીસી દીઓ દ્રગલસીઆ. સંતેષ૦ ૮ આ નિર્લોભતાને મહિમા છે. ત્યાગ એ તે ખરેખરું જીવનનું હીર છે, એ વગર જે આપણે આશય સંસાર પરિભ્રમણને છેડે લાવવાનો અને અનંતસુખ પ્રાપ્ત કરવાને છે તે પાર પડતું નથી અને ત્યાગ એ જરા પણ મુશ્કેલ વસ્તુ નથી. વસ્તુના ત્યાગમાં તે નિરવધિ આનંદ છે, તમે ડાક મિત્ર સાથે જમવા બેઠા છે અને તે વખતે આજ ચૌદશ છે એમ કહી લીલેતરી ન લે, ત્યારે તમારા મનમાં એમ નથી આવતું કે તમે રહી ગયા અને લીલેતરી વગર દૂબળા પડી જશે, પણ તમારા મનમાં લીલેરી મૂકી દેવાને આનંદ આવશે. એવી જ રીતે, ઘરબાર, વસ્તુ કે કપડાંનાં ત્યાગમાં મજા છે. તમને તે તરફ વૃત્તિ કે લાલચ ન હોવી જોઈએ. અને જે અનાયાસે મળી જાય તે તરફ સંતોષ હવે જોઈએ. એ સંતેષ એ ખરેખરું સુખ છે અને એક વખત સંતેષ થઈ ગયે એટલે તમારામાં અને રાજામાં કઈ તફાવત નથી. રાજા કદાચ રેશમી વસ્ત્ર પહેરે, પણ તમારા સુતરાઉ વસ્ત્રથી તમે સંતોષી છે તે તમારે આનંદ છે, નવનિધાન છે. લેભને પાર નથી, હદ નથી, મર્યાદા નથી. એ તે આજે લાખ મળી જાય તે કરોડની ઈચ્છા થાય છે. અને કરોડ મળે દશ કરેડની ઈચ્છા થાય છે અને એમ લેભ વધતું જ જાય છે. પણ સંતોષી માણસ સામાન્ય ચીજથી રાજી થઈ ધરાઈ જાય છે અને તેને વધારે કરવાની હોંશ થતી નથી. એ તે ઓછું કે તું જે મળે તેમાં રાજી થઈ જાય છે અને પેટ પંપાળીને સંતેષના ઘુંટડા ગળે છે. એવા સંતેષી માણસને કોઈ પ્રકારની બીક રહેતી નથી, કારણ કે ભય હંમેશા વસ્તુને અંગે કબજા ઉપર આધાર રાખે છે. સંતોષી માણસ વિગ્રહ ન કરે. એને કાંઈ જોઈએ જ નહિ, પછી કલહ શેને? કલહનું મૂળ કારણ તે એનું નાશ પામેલું હોય છે. એ તે સદા સુખી છે. એને અહંકાર નથી અને કોઈ વસ્તુ પિતાની એ માનતા નથી. (૧૭૩). સાતમા સત્ય યતિધર્મને વિસ્તાર–
अविसंवादनयोगः कायमनोवागजिह्मता चैव । .. सत्यं चतुर्विधं तच्च जिनवरमतेऽस्ति नान्यत्र ॥१७४॥
અર્થ–આગળ પાછળ વિરોધને અભાવ અને કાયા, વચન અને મનની એક્તા એમ ચાર પ્રકારનું સત્ય છે અને એ હકીકત જિનેશ્વરના મતમાં જ કહેલી છે અને બીજે કયાંય પણ એ હકીક્ત કહેવામાં આવેલ નથી. (૧૭૪),
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 001043 |
| Book Title | Prashamrati Prakaran |
| Original Sutra Author | Umaswati, Umaswami |
| Author | Motichand Girdharlal Kapadia |
| Publisher | Mahavir Jain Vidyalay |
| Publication Year | 1986 |
| Total Pages | 749 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati, Ethics, & Principle |
| File Size | 16 MB |