________________
पञ्चममध्ययनं पञ्चस्थानकम । द्वितीय उद्देशकः ।
[सू० ४३९]
५६७ २५७६] इति, एवमादयोऽनेके दोषा व्यवहारभाष्योक्ता: समवसेया: । एते च सामान्यसाधोरपि प्राय: समानास्तथापि गच्छस्य तीर्थस्य वा महोपकारित्वेन रक्षणीयत्वेनाचार्यस्यायमतिशय उक्तः, उक्तं च
जेण कुलं आयत्तं तं पुरिसं आयरेण रक्खिजा । न हु तुंबम्मि विणढे अरया साहारया होंति ॥ [ ] त्ति तृतीय: ।
तथा अन्तरुपाश्रयस्य एका चासौ रात्रिश्चेत्येकरात्रं तद्वा द्वयो रात्र्यो: समाहारो द्विरात्रं तद्वा, विद्यादिसाधनार्थमेकाकी एकान्ते वसन्नातिक्रामति, तत्र तस्य वक्ष्यमाणदोषासम्भवाद्, अन्यस्य तु तद्भावादिति चतुर्थः एवं पञ्चमोऽपि भावार्थश्चायमनयो:अन्तरुपाश्रयस्य वक्षारके विष्वग्वसति बहिर्वोपाश्रयस्य शून्यगृहादिषु वसति यदि तदा असामाचारी, दोषाश्चैते पुंवेदोपयोगेने जनरहिते हस्तकर्मादिकरणेन संयमे भेदो भवति, 10 मर्यादा मया लङ्घितेति निर्वेदेन वैहायसादिमरणं च प्रतिपद्यत इति, इह गाथा:
तब्भावुओगेणं रहिए कम्मादि संजमे भेदो । मेरा व लंघिया मे वेहाणसमादि निव्वेया ॥ जइ वि य निग्गयभावो तहा वि रक्खिजई स अन्नेहिं । वंसकडिल्ले छिन्नो वि वेणुओ पावए न महिं ॥ वीसुं वसओ दप्पा गणि आयरिए य होइ एमेव । सुत्तं पुण कारणियं भिक्खुस्सवि कारणेऽणुन्ना ॥ विजाणं परिवाडिं पव्वे पव्वे करेंति आयरिया । दिलुतो महपाणे अंतो बाहिं च वसहीए ॥ [व्यवहारभा० २६९४-९७] इति ।
सू० ४३९] पंचहिं ठाणेहिं आयरियउवज्झायस्स गणावक्कमणे पन्नत्ते, 20 तंजहा- आयरियउवज्झाए गणंसि आणं वा धारणं वा नो सम्मं पउंजित्ता भवति १, आयरियउवज्झाए गणंसि अधारायणियाते कितिकम्मं वेणइयं णो सम्मं पउंजित्ता भवति २, आयरियउवज्झाए गणंसि जे सुयपजवजाते धारेति ते काले काले नो सम्ममणुपवादेत्ता भवति ३, आयरियउवज्झाए गणंसि सगणिताते वा परगणियाते वा निग्गंथीते बहिल्लेसे भवति ४, मित्ते णातिगणे 25 वा से गणातो अवक्कमेज्जा तेसिं संगहोवग्गहट्ठयाते गणावक्कमणे पन्नत्ते ५। १. एते यतोन्यसाधो जेमू१ ॥ २. संयमभेदो जे१ खं० ॥
15
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org