________________
४९२
आचार्यश्रीअभयदेवसूरिविरचितटीकासहिते स्थानाङ्गसूत्रे [सू० ३७५] सणंकुमार-माहिंदेसु णं कप्पेसु विमाणा चउवण्णा पन्नत्ता, तंजहा-णीला, लोहिता, हालिद्दा, सुक्किला १। ___महासुक्क-सहस्सारेसु णं कप्पेसु देवाणं भवधारणिज्जा सरीरगा उक्कोसेणं
चत्तारि रतणीओ उडुंउच्चत्तेणं पन्नत्ता २॥ 5 [टी०] देवाधिकारवत्येव सणंकुमारेत्यादिका द्विसूत्री, सुगमा चेयम्, नवरं सनत्कुमारमाहेन्द्रयोश्चतुर्वर्णानि, कल्पान्तरेषु त्वन्यथा, तदुक्तम्
सोहम्मे पंचवण्णा एक्कगहाणी उ जा सहस्सारो । दो दो तुल्ला कप्पा तेण परं पुंडरीयाओ ॥ [बृहत्सं० १३२]
द्वयोर्द्वयो: कल्पयोर्वर्णस्य हानि: कार्येत्यर्थः । तत्र भवे धार्यते तदिति तं वा भवं 10 धारयतीति भवधारणीयं यज्जन्मतो मरणावधि । कृतमुष्टिकस्तु रत्नि: स एव
वितताङ्गुलिरनिः [ ] इति वचने सत्यपि रत्निशब्देनेह सामान्येन हस्तोऽभिधीयत इति, शुक्र-सहस्रारयोश्चतुर्हस्ता देवा अन्यत्र त्वन्यथा, यत आह
भवण १० वण ८ जोइस ५ सोहम्मीसाणे सत्त होंति रयणीओ ।
एक्वेक्कहाणि सेसे दु दुगे य दुगे चउक्के य ॥ 15 गेविज्जेसुं दोन्नी एक्का रयणी अणुत्तरसुरेसु [बृहत्सं० १४३-४४] त्ति ।
भवधारणीयान्येवम्, उत्तरवैक्रियाणि तु लक्षमपि सम्भवन्ति, उत्कृष्टेनैतत्, जघन्यतस्त्वगुलासङ्ख्येयभागप्रमाणान्युत्पत्तिकाले भवधारणीयानि भवन्त्युत्तरवैक्रियाणि त्वगुलसङ्ख्येयभागप्रमाणानीति ।
[सू० ३७६] चत्तारि दंगगब्भा पन्नत्ता, तंजहा-उस्सा, महिया, सीता, 20 उसिणा।
चत्तारि उदगगब्भा पन्नत्ता, तंजहा-हेमगा, अब्भसंथडा, सीतोसिणा, पंचरूविता
माहे तु हेमगा गब्भा, फग्गुणे अब्भसंथडा ।
सीतोसिणा उ चेत्ते, वतिसाहे पंचरूविता ॥३०॥ १. तुलना- “प्रकोष्ठे विस्तृतकरे हस्तः, मुष्ट्या तु बद्धया । स रत्निः स्यात् अरत्निस्तु, निष्कनिष्ठेन मुष्टिना
॥६२३॥” इति अमरकोषे । २. उदगम्भा भां० ॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org