________________
[सू० ३०२]
जोयणसहस्सदसगं मूले उवरिं च होंति विच्छिन्ना । मझे य सयसहस्सं तत्तियमेत्तं च ओगाढा ॥ पलिओ मट्ठिया एएसिं अहिवई सुरा इणमो । काले य महाकाले वेलंब पभंजणे चेव ॥ नेवि पायाला खुड्डालंजरगसंठिया लवणे । असया चुलसीया सत्त सहस्सा य सव्वे वि ॥ जोयणसयवित्थिन्ना मूलुवरिं दस सयाणि मज्झमि । ओगाढा य सहस्सं दस जोयणिया य सिं कुड्डा ॥ पायालाण भाग सव्वाण वि तिन्नि तिन्नि बोद्धव्वा । मिभागे वाऊ मज्झे वाऊ य उदगं च ॥ उवरिं उदगं भणियं पढमगबीएसु वाउ संखुभिओ ।
चतुर्थमध्ययनं चतुःस्थानकम् । द्वितीय उद्देशकः ।
वामे वमयतीत्यर्थः, उदगं तेण य परिवहइ जलनिही खुहिओ || परिसंठियम्मि पवणे पुणरवि उदगं तमेव संठाणं ।
Jain Education International
३८७
For Private & Personal Use Only
5
वच्चइ तेणं उदही परिहायइऽणुक्रमेणेवं ॥ [ बृहत्क्षेत्र० २।४ - ६,११ - १६] ति । वेलां लवणसमुद्रशिखामन्तर्विशन्तीं बहिर्वा यान्तीमग्रशिखां च धारयन्तीति 15 संज्ञात्वाद्वेलंधरास्ते च ते नागराजाश्च नागकुमारवराः वेलंधरनागराजास्तेषामावासपर्वताः पूर्वादिदिक्षु क्रमेण गोस्तूपादयः, विदिक्षु पूर्वोत्तरादिषु वेलंधराणां पश्चाद्वृत्तयोऽनुनायकत्वेन नागराजा अनुवेलंधरनागराजाः, वेलंधरवक्तव्यतागाथाः
दसजोयणसहस्सा लवणसिहा चक्कवालओ रुंदा ।
सोलससहस्सउच्चा सहस्समेगं तु ओगाढा || समाद् भूभागादिति भावः, देसूणमद्धजोयण लवणसिहोवरि दगं तु कालदुगे । दिवा रात्रौ चेत्यर्थः, अइरेगं अगं परिवड्ड हायए वा वि ॥
अभिंतरियं वेलं धरेंति लवणोदहिस्स नागाणं ।
बायालीस सहस्सा अन्तर्व्विशन्तीमित्यर्थः, दुसत्तरि सहस्स बाहिरियं ॥ बहिर्गच्छन्तीमित्यर्थः,
सट्टिं नागसहस्सा धरिंति अग्गोदगं शिखाग्रमित्यर्थः समुद्दस्स । वेलंधर आवासा लवणे य चउद्दिसिं चउरो ॥ [ बृहत्क्षेत्र० २।१७-२०]
१. विभागा - बृहत्क्षेत्र० ॥
10
20
25
www.jainelibrary.org