________________
[सू० २२१-२२२]
तृतीयमध्ययनं त्रिस्थानकम् । चतुर्थ उद्देशकः ।
तेऊ, पम्हा, सुक्कलेसा २ । एवं दोग्गतिगामिणीओ ३, सोग्गतिगामिणीओ ४, संकिलिट्ठाओ ५, असंकिलिट्ठाओ ६, अमणुन्नाओ ७, मणुन्नाओ ८, अविसुद्धाओ ९, विसुद्धाओ १०, अप्पसत्थाओ ११, पसत्थाओ १२, सीतलुक्खाओ १३, णिगुहाओ १४।
[टी०] एते च सलेश्या अपि भवन्तीति लेश्या प्रकरणमाह - तओ इत्यादि सुगमम्, 5 नवरं दुब्भिगंधाओ त्ति दुरभिगन्धा दुर्गन्धाः, दुरभिगन्धत्वं च तासां पुद्गलात्मत्कत्वात्, पुद्गलानां च गन्धादीनाम् अवश्यं भावादिति, आह च
जह गोमडस्स गंधो सुणगमडस्स व जहा अहिमडस्स ।
एत्तो वि अनंतगुणो लेसाणं अप्पसत्थाणं ॥ [ उत्तरा० ३४।१६ | ति । -
नामानुसारी चासां वर्णः, कपोतवर्णा लेश्या कपोतलेश्या, धूम्रवर्णेत्यर्थः । 10 सुभिगंधाओ त्ति सुरभिगन्धयः, आह च
जह सुरभिकुसुमगंधो गंधो वासाण पिस्समाणाणं ।
एत्तो वि अणंतगुणो पसत्थलेसाण तिहं पि ॥ [ उत्तरा० ३४।१७] ति ।
तेजो वह्निस्तद्वर्णा लेश्या, लोहितवर्णेत्यर्थः, तेजोलेश्येति । पद्मगर्भवर्णा लेश्या, पीतवर्णेत्यर्थः, पद्मलेश्या । शुक्ला प्रतीता, एवंकरणात् प्रथमसूत्रवत् तओ 15 इत्याद्यभिलापेन शेषसूत्राण्यध्येयानीति, तत्र दुर्गतिं नरकक - तिर्यग्रूपां गमयन्ति प्राणिनमिति दुर्गतिगामिन्यः, सुगतिः मनुष्य - देवगतिरूपा, सक्लिष्टाः सङ्क्लेशहेतुत्वादिति, विपर्ययः सर्वत्र सुज्ञानः, अमनोज्ञाः अमनोज्ञरसोपेतपुद्गलमयत्वात्, अविशुद्धा वर्णतः, अप्रशस्ताः अश्रेयस्योऽनादेया इत्यर्थः, शीतरूक्षाः स्पर्शतः आद्याः, द्वितीयास्तु स्निग्धोष्णाः स्पर्शत एवेति ।
[सू० २२२ ] तिविहे मरणे पन्नत्ते, तंजहा - बालमरणे, पंडियमरणे, बालपंडियमरणे १।
बालमरणे तिविहे पन्नत्ते, तंजहा - ठितलेस्से, संकि लिट्ठलेस्से, पज्जवजातलेस्से २॥
पंडियमरणे तिविहे पन्नत्ते, तंजहा - ठितलेस्से, असंकिलिट्ठलेस्से, 25 पज्जवजातस्से ३ |
Jain Education International
२९५
For Private & Personal Use Only
20
www.jainelibrary.org