________________
तृतीयमध्ययनं त्रिस्थानकम् । तृतीय उद्देशकः ।
Jain Education International
[सू० १८८]
भुत्तसेसं तु जं भूओ, छुब्भंती पिठरे दये ।
संवट्टंती व अन्नस्स, आसगम्मि पगास ॥ [ व्यव० ९ । ३८३० ] ति ।
ननु आस्ये मुखे यत् प्रक्षिपतीति मुख्यार्थे सति किं पिठरकादिमुखे इति व्याख्यायत इति ?, उच्यते, आस्यप्रक्षेपव्याख्यानमयुक्तम्, जुगुप्साभावादिति, आह च- पक्खेवए दुगुंछा आएसो कुडमुहाईसु[व्यव० ९।३८२६]त्ति ।
अवमम् ऊनमुदरं जठरं यस्य सोऽवमोदरः, अवमं वोदरम् अवमोदरम्, तद्भावोऽवमोदरता, प्राकृतत्वादोमोयरिय त्ति, अवमोदरस्य वा करणमवमोदरिका, व्युत्पत्तिरेवेयमस्य, प्रवृत्तिस्तूनतामात्रे, तत्र प्रथमा जिनकल्पिकादीनामेव न पुनरन्येषाम्, शास्त्रीयोपध्यभावे हि समग्रसंयमाभावादिति, अतिरिक्ताग्रहणतो वोनोदरतेति, उक्तं चजं वइ उवगारे उवकरणं तं सि होइ उवगरणं । अइरेगं अहिगरणं अजओ यजयं परिहरंतो ॥ [ ] अयतश्च यकद् भुञ्जानो भवतीत्यर्थः । पुनरात्मीयाहारमानपरित्यागतो वेदितव्या, उक्तं चबत्तीसं किर कवला आहारो कुच्छिपूरओ भणिओ | पुरिसस्स महिलियाए अट्ठावीसं भवे कवला || [पिण्डनि० ६४२ ] कवलाण य परिमाणं कुक्कुडिअंडगपमाणमेत्तं तु । जो वा अविगियवयणो वयणम्मि छुहेज्ज वीसत्थ ॥ [
] त्ति ।
इयं चाष्ट १ द्वादश २ षोडश ३ चतुर्विंशत्ये ४ कत्रिंशदन्तैः कवलैः ५ क्रमेणाल्पाहारादिसंज्ञिता पञ्चधा भवति, उक्तं च
अप्पाहार १ अवड्डा २ दुभाग ३ पत्ता ४ तहेव किंचूणा ५ ।
इति ।
अट्ठ १ दुवाल २ सोलस ३ चउवीस ४ तहेक्कतीसा य ५ ॥ [ एवम् अनेनानुसारेण पानेऽपि वाच्या, भगवत्यामप्युक्तम्
बत्तीसं कुक्कुडिअंडगपमाणमेत्ते कवले आहारमाहारेमाणे पमाणपत्ते ति वत्तव्वं सिया, एत्तो एक्केण वि कवलेण ऊणगं आहारमाहारेमाणे समणे णिग्गंथे नो पगामरसभोइ त्ति वत्तव्वं सिय [भगवती० ७।१।१९] त्ति । भावोनोदरता पुनः क्रोधादित्यागः, उक्तं चकोहाईणमणुदिणं चाओ जिणवयणभावणाओ उ ।
भावेणोमोदरिया पन्नत्ता वीयरागेहिं ॥ [ ]
२५१
For Private & Personal Use Only
भक्तपानावमोदरता
5
10
15
20
25
www.jainelibrary.org